การศึกษาภูมิทัศน์เนินทรายชายฝั่งเพื่อการวางแผนภูมิทัศน์เชิงนิเวศวิทยา กรณีศึกษา หาดบางเบิด อ.ปะทิว จ.ชุมพร

Abstract

ศึกษาในด้านโครงสร้าง บทบาทและพลวัตของเนินทรายชายฝั่ง เพื่อนำผลการศึกษามาวิเคราะห์และสังเคราะห์เป็นแผนที่แสดงความอ่อนไหวเชิงนิเวศ และแผนที่แสดงพื้นที่เสี่ยงต่อความเสียหายของระบบนิเวศ เพื่อใช้ประโยชน์ในการวางแผนภูมิทัศน์เชิงนิเวศวิทยา ในบริเวณภูมิทัศน์เนินทรายชายฝั่งของพื้นที่ศึกษา จากการศึกษาทฤษฎีและการสำรวจพื้นที่ศึกษา ทำให้สามารถเข้าใจในด้าน “โครงสร้าง” ของเนินทรายชายฝั่ง ด้วยการแบ่งพื้นที่โครงสร้างของเนินทรายจากลักษณะทางภูมินิเวศสัณฐานตามแนวทางของ lan Mcharg (1971) ส่วนในด้าน”บทบาท”ของเนินทรายชายฝั่งที่สำคัญก็คือ คุณค่าในด้านเป็นตัวกันพายุและคลื่นที่ซัดเข้ามายังชายฝั่งไม้ให้เข้าไปในแผ่นดิน ส่วน “พลวัต” ของเนินทรายชายฝั่งนั้น คือการเปลี่ยนแปลงของเนินทรายชายฝั่งอันเกิดจากการกระทำของลมและการเข้าปกคลุมของพืชพันธุ์อันมีผลต่อกระทบต่อกระบวนการเปลี่ยนแปลงและเคลื่อนไหว ของเนินทรายชายฝั่ง ซึ่งจากการวิเคราะห์และสรุปทฤษฎี การศึกษานี้สามารถจำแนกโครงสร้างของภูมิทัศน์เนินทรายชายฝั่งได้ 3 ชนิดด้วยกัน ได้แก่ พืชพันธุ์ ความลาดชัน และภูมินิเวศสัณฐาน (ตามแนวทางการแบ่งพื้นที่ของ lan McHarg) ซึ่งหากมีการกระทำใดที่มีผลในการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างหลักทั้ง 3 แล้ว ก็จะมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงในด้านบทบาท และพลวัตของเนินทรายชายฝั่ง ดังนั้นโครงสร้างหลักทั้ง 3 นี้ จึงถูกนำมาใช้เป็นเกณฑ์ในการสร้าง “แผนที่แสดงความอ่อนไหวเชิงนิเวศ” และนำไปสู่ “แผนที่แสดงพื้นที่เสียงต่อความเสียหายของระบบนิเวศ” ในที่สุด ซึ่งการสร้างแผนที่นี้ถือเป็นขั้นตอนหนึ่งของกระบวนการวางแผนภูมิทัศน์ อันจะนำไปสู่การใช้ประโยชน์ในการวางแผนจัดพื้นที่ เพื่อการอนุรักษ์ และใช้ในการกำหนดกิจกรรม ข้อห้าม ตามเงื่อนไขการแบ่งประเภทของความเสี่ยงต่อความเสียหายของระบบนิเวศในลำดับต่อไป