การวิเคราะห์ผลตอบแทนในการลงทุนขยายการเปิดสาขาของธนาคารพาณิชย์ ในประเทศไทย

Abstract

การศึกษาค้นคว้าและวิเคราะห์ผลการดำเนินงานในการเขียนวิทยานิพนธ์เรื่อง การวิเคราะห์ผลตอบแทนในการลงทุนขยายการเปิดสาขาของธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทยในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ที่จะให้วิทยานิพนธ์เล่มนี้เป็นประโยชน์แก่ธนาคารและผู้ที่สนใจเกี่ยวกับการดำเนินงานของธนาคารพาณิชย์ ซึ่งในปัจจุบันได้มีการแข่งขันในการขยายการเปิดสาขากันเป็นอย่างมาก ทั้งนี้เพื่อที่จะให้สาขาของตนเป็นแหล่งระดมเงินออมจากท้องถิ่น และเป็นที่มาแห่งรายได้ในการขยายเครดิตและการลงทุน ยิ่งธนาคารใดสามารถที่จะกระจายสาขาออกไปได้มาก ย่อมจะมีอิทธิพลในการให้บริการแก่ลูกค้าและมีข้อได้เปรียบในการอำนวยความสะดวกทางด้านการเงินมากกว่าธนาคารพาณิชย์ที่มีสาขาเพียงไม่กี่สาขา การขยายการเปิดสาขาของธนาคารพาณิชย์โดยทั่วๆ ไปนั้น มีระบบขั้นตอนและวิธีการดำเนินงาน ซึ่งควบคุมโดยกระทรวงการคลังและธนาคารแห่งประเทศไทยที่ค่อนข้างยุ่งยากและสลับซับซ้อน และมีค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานขั้นเตรียมการระยะแรกที่ค่อนข้างสูง โดยจะต้องมีหน่วยงานที่มีความชำนาญงานในด้านการสำรวจ การดำเนินงานวิเคราะห์ภาวการณ์ด้านเศรษฐกิจ การค้า อุตสาหกรรมและพาณิชย์กรรม รวมตลอดถึงสภาพแวดล้อมที่จะเกื้อกูลต่อสาขาแห่งใหม่ การตัดสินใจตั้งสาขาในท้องถิ่นใดท้องถิ่นหนึ่งผิดพลาดไป ย่อมจะเป็นภาระอย่างใหญ่หลวงแก่ธนาคารพาณิชย์นั้น ๆ โดยตรง ดังนั้นการที่จะขยายการเปิดสาขาเพิ่มขึ้นแต่ละสาขา จึงเป็นภาระแก่ธนาคารที่มีสาขาและเงินทุนน้อยเป็นอย่างยิ่งผิดกับธนาคารที่มีสาขาของตนอยู่เป็นจำนวนมากและมีเงินทุนดำเนินการสูง ประกอบกับการมีหน่วยงานด้านขยายการการเปิดสาขาที่ชำนาญงานอยู่แล้ว อัตราการขยายการเปิดสาขาก็ย่อมได้รับการพิจารณาอนุญาต ให้เปิดดำเนินการสาขาได้ก็อยู่ในเกณฑ์สูงตามไปด้วย ในปัจจุบันธนาคารพาณิชย์ส่วนใหญ่ได้ตระหนักถึงความสำคัญในการขยายการเปิดสาขาของตนให้มากยิ่งขึ้น เพื่อสนองนโยบายของรัฐบาลในการสนับสนุนให้ธนาคารพาณิชย์ขยายการเปิดสาขาออกไปสู่ชนบทมากขึ้น จึงได้ดำเนินการศึกษาและค้นคว้าหาข้อมูลต่าง ๆ ที่สำคัญเขียนวิทยานิพนธ์เล่มนี้ประกอบการศึกษาขั้นมหาบัณฑิต ภาควิชาการธนาคารและการเงิน โดยได้ข้อมูลส่วนใหญ่มาจากหนังสือต่าง ๆ ในห้องสมุดของมหาวิทยาลัย วารสารของธนาคารพาณิชย์และธนาคารแห่งประเทศไทย การสัมภาษณ์ผู้ชำนาญงานของธนาคารและได้รับข้อมูลจากการสอบถามสาขาธนาคารพาณิชย์ไทยทั้ง 16 ธนาคาร ประกอบกับผู้เขียนได้ทำงานในส่วนพัฒนาการสาขา ฝ่ายกิจการสาขา และส่วนพัฒนาบุคคล ฝ่ายการพนักงาน กับธนาคารกสิกรไทย เป็นระยะเวลาติดต่อกันประมาณ 14 ปี จึงได้ข้อมูลต่าง ๆ อย่างดียิ่ง วิทยานิพนธ์เล่มนี้ จะเน้นศึกษาถึงผลตอบแทนที่ธนาคารพาณิชย์พึงจะได้รับจากการลงทุนขยายการเปิดสาขาเพิ่มขึ้น โดยคำนึงถึงสภาวะการของแต่ละท้องถิ่นที่มีโครงสร้างทางเศรษฐกิจที่แตกต่างกันออกไป ต้นทุนของการปฏิบัติงานของธนาคารที่ได้เกิดขึ้นจริงของแต่ละสาขา ซึ่งเมื่อนำข้อมูลต่าง ๆ ที่ได้มาวิเคราะห์ตามหลักทางวิชาการแล้ว จะช่วยให้ธนาคารพาณิชย์ใช้เป็นแนวทางในการควบคุมต้นทุน วางแผน และวิเคราะห์การดำเนินงานรวมทั้งการตัดสินใจ ที่จะเปิดสาขาเพิ่มขึ้นในท้องถิ่นใดท้องถิ่นหนึ่งซึ่งจะช่วยให้การบริหารงานด้านสาขาของธนาคารมีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น และเป็นไปอย่างมีหลักเกณฑ์อันจะส่งผลให้ธนาคารพาณิชย์นั้น เป็นธนาคารที่มีการดำเนินงานชั้นแนวหน้าของประเทศต่อไปในอนาคตอันใกล้นี้