การศึกษาการจัดตั้งสำนักงานเขต/ภาคของธนาคารพาณิชย์ในประเทศไทย

Abstract

ปัญหาสำคัญที่เกิดขึ้นในการบริหารงานสาขาของธนาคารพาณิชย์ที่ได้มีการเปิดสาขาธนาคารมากขึ้น คือ ปริมาณงานบริหารสาขาเพิ่มมากขึ้น ทำให้เกิดความล่าช้า สับสนอันเป็นข้อบกพร่องในการทำงานบริหารอย่างมีประสิทธิภาพ ธนาคารพาณิชย์ต่าง ๆ ซึ่งได้มีการเปิดสาขาธนาคารเพิ่มมากขึ้น ได้มีการพัฒนาระบบการบริหารงานสาขาธนาคาร จากระบบเดิมอันมีหลายฝ่ายร่วมกันรับผิดชอบการบริหารหาลู่การจัดระบบใหม่ คือตั้ง “ฝ่ายอำนายการสาขา” รับผิดชอบงานบริหารสาขาเพียงฝ่ายเดียว ต่อมาเมื่อมีการเปิดสาขามากขึ้น ได้มีการแบ่งฝ่ายอำนวยการสาขาออกเป็น 2 ฝ่ายตามหน้าที่งานหลักเพื่อรับกับงานบริหารสาขาที่เพิ่มมากขึ้น คือ ฝ่ายสินเชื่อสาขา “และ” ฝ่ายกิจการสาขา” แต่ก็ยังไม่สามารถแก้ปัญหาการบริการงานสาขาจำนวนมากให้มีประสิทธิภาพได้ ดังนั้น จึงได้มีการเปลี่ยนระบบการบริหารงานสาขาเสียใหม่ นำเอาระบบงาน “สำนักงานเขต” และ “สำนักงานภาค” มาให้บริหารแทน การบริหารงานสาขาแบบระบบงานสำนักงานเขต เป็นการกระจายอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบบางส่วน ไปยังกลุ่มสำนักงานสาขาที่ตั้งในท้องที่ ต่าง ๆ ซึ่งได้จัดแบ่งแยกเป็นพวก ๆ เรียกว่า “เขต” โดยมีผู้จัดการเขตเป็นผู้รับผิดชอบบริหารงานสาขาในเขตสังกัด การบริหารงานสาขาแบบระบบงานสำนักงานภาค เป็นการกระจายอำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบไปยังผู้จัดการภาคของบรรดาสาขาต่าง ๆ ที่ได้จัดแบ่งแยกออกตามภาคภูมิศาสตร์ ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าเขตของธนาคาร ปัจจุบันระบบงานสำนักงานเขต/ภาค ได้นำมาใช้ในการบริหารงานสาขาของธนาคารพาณิชย์ขนาดใหญ่ คือ ธนาคารกรุงเทพ จำกัด ธนาคารกสิกรไทย จำกัด ธนาคารกรุงไทย จำกัด ธนาคารกรุงศรีอยุธยา จำกัด และ ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด ส่วนธนาคารขนาดกลาง และขนาดเล็ก ยังมิได้นำเอาระบบการบริหารงานแบบนี้มาใช้ ปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดว่าธนาคารจะนำเอาระบบงานสำนักงานเขต/ภาคมาใช้หรือไม่ ขึ้นอยู่กับอัตราการเปิดสาขาใหม่ของธนาคารต่าง ๆ และ ทัศนคติปัจจุบันของระดับอำนวยการบริหารชั้นสูงของธนาคารที่จะยินยอมการกระจายอำนาจและความรับผิดชอบในการบริหารงานสาขาธนาคาร จากการสอบถามความเห็นของพนักงานธนาคารขนาดใหญ่ทั้ง 5 ธนาคาร เกี่ยวกับระบบงานสำนักงานเขต/ภาคของแต่ละธนาคาร ปรากฏว่าพนักงานระดับบริหาร และระดับปฏิบัติการส่วนใหญ่เห็นด้วยกับหลักการของระบบงาน แต่การบริหารระบบงานที่เป็นอยู่นั้น ได้ประเมินออกมาในระดับพอใช้ และโดยเฉพาะงานการจัดสายงานและการปฏิบัติขั้นดำเนินการอยู่ในระดับต่ำลงมา ดังนั้นจึงควรที่จะได้มีการปรับปรุงงานด้านดังกล่าวนี้ ความเห็นของผู้วิจัยเชื่อมั่นว่า ระหว่างระบบการบริหารสาขาแบบสำนักงานเขตและแบบสำนักงานภาคนี้ ระบบงานสำนักงานภาคจะดีกว่าระบบงานสำนักงานเขต