ผลกระทบของโครงการวางแผนครอบครัวที่มีต่อภาวะเจริญพันธุ์

Abstract

การศึกษาผลกระทบของโครงการวางแผนครอบครัวที่มีต่อภาวะเจริญพันธุ์ ต้องการวัดอัตราเกิดอย่างหยาบ (CBR) ใน ๒ ช่วงเวลา คือ พ.ศ. ๒๕๑๓ ซึ่งเป็นปีที่เริ่มโครงการวางแผนครอบครัวและเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๘ ซึ่งเป็นปีที่มีการสำรวจภาวะเจริญพันธุ์ในประเทศไทย โดยวิธีวิเคราะห์ต่างกัน ๓ วิธี คือการวิเคราะห์แนวโน้ม (Trend Analysis) การวิเคราะห์แบบมาตรฐาน (Standardization Approach) และการวิเคราะห์ความถดถอย (Regression Analysis) ซึ่งนำข้อมูลทางประชากรมาใช้เป็นประโยชน์ในการเปรียบเทียบผลกระทบในแนวต่างๆ กันของโครงการวางแผนครอบครัวที่มีต่อภาวะเจริญพันธุ์ของประเทศไทย จากผลการวิเคราะห์ทั้ง ๓ วิธี ปรากฏว่า อัตราเกิดอย่างหยาบลดลง ๕.๘๒๕, ๖.๙๙๙๓ และ ๕.๖๒๑ ต่อพัน ตามลำดับ จากวิธีวิเคราะห์ทั้ง ๓ วิธี น่าจะเชื่อได้ว่า การวิเคราะห์แบบมาตรฐานให้ความเชื่อถือได้มากกว่าการวิเคราะห์แนวโน้ม และการวิเคราะห์ความถดถอย แต่โดยที่การวิเคราะห์แบบมาตรฐานมีข้อจำกัดเกี่ยวกับข้อมูลที่ใช้ กล่าวคือ ต้องการข้อมูลเกี่ยวกับสตรีในวัยเจริญพันธุ์ในปีที่ศึกษา และขั้นตอนของการวิเคราะห์ค่อนข้างยุ่งยาก ฉะนั้น การวิเคราะห์แนวโน้ม และการวิเคราะห์ความถดถอย ซึ่งเป็นวิธีที่ได้ผลใกล้เคียง น่าจะเป็นวิธีที่จะนำมาใช้ได้ดีและสะดวกกว่า โดยเฉพาะวิธีวิเคราะห์แนวโน้มเป็นวิธีที่ทำให้รวดเร็วและเสียค่าใช้จ่ายในการ เก็บรวบรวมข้อมูลน้อยที่สุด เมื่อเทียบกับอีกสองวิธีดังกล่าว