การตลาดของผลิตภัณฑ์เครื่องเคลือบประเภทเครื่องโต๊ะอาหาร เครื่องใช้ในครัวและเครื่องประดับบ้านเรือนชนิดเคลือบไฟสูง ในจังหวัดเชียงใหม่

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาทางด้านการตลาดของผลิตภัณฑ์เครื่องเคลือบประเภทเครื่องโต๊ะอาหาร เครื่องใช้ในครัว และเครื่องประดับบ้านเรือนชนิดเคลือบไฟสูงในจังหวัดเชียงใหม่ โดยศึกษาถึงแนวทางต่างๆ ในด้านตัวผลิตภัณฑ์ ราคา ช่องทาง การจำหน่าย การส่งเสริมการจำหน่าย การสนับสนุนจากรัฐบาล ตลอดจนปัญหาและอุปสรรคต่างๆ ที่ผู้ผลิตประสบอยู่ ข้อมูลในการศึกษาเรื่องนี้ ได้จากการสอบถามผู้ผลิตในจังหวัดเชียงใหม่ รวมทั้งสิ้น 9 ราย ผู้บริโภคจำนวนรวมทั้งสิ้น 500 ราย โดยแยกเป็นผู้บริโภคที่เคยซื้อผลิตภัณฑ์ 200 ราย และผู้บริโภคทั่วไปซึ่งอาจจะเคยซื้ออาจจะเคยซื้อหรือยังไม่เคยซื้อผลิตภัณฑ์ จำนวน 300 ราย นอกจากข้อมูลดังกล่าวนี้แล้วยังได้รวบรวมข้อมูลจากผู้ค้าปลีกในจังหวัดเชียงใหม่ เจ้าหน้าที่ของกองบริการอุตสาหกรรมภาคเหนือ กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม ตลอดจนเอกสารอ้างอิงต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ผลจากการศึกษาพบว่า กรรมวิธีการผลิตเครื่องเคลือบดินเผาเป็นงานที่ต้องใช้ความรู้ทางวิชาการ ประกอบกับประสบการณ์และความละเอียดประณีตในการผลิต ในการเผานิยมใช้เตาฟืน วัตถุดิบได้แก่ดินดำ หิน แร่ธาตุและสารเคมีต่างๆ ค่าแรงงานเป็นต้นทุนการผลิตที่สำคัญ การจ่ายค่าแรงส่วนใหญ่อยู่ในรูปค่าจ้างรายวัน และแรงงานเป็นแรงงานไร้ฝีมือ เครื่องมือเครื่องจักรที่ใช้มีทั้งที่ใช้ไฟฟ้า และแรงคน ในด้านปริมาณการผลิตผู้ผลิตไม่สามารถผลิตได้ทันกับคำสั่งซื้อ เพราะมีปัญหาเกี่ยวกับกรรมวิธีการผลิต จากการศึกษาส่วนผสมทางด้านการตลาดในด้านที่เกี่ยวกับตัวผลิตภัณฑ์ ผู้ผลิตเกือบทั้งหมดผลิตผลิตภัณฑ์ที่มีลักษณะของตนโดยเฉพาะ มีตรายี่ห้อประทับไว้ในผลิตภัณฑ์ และนิยมหีบห่อผลิตภัณฑ์เองเพราะสามารถป้องกันการแตกหักเสียหายในการขนส่งได้ดีกว่าจ้างผู้อื่นหีบห่อ ส่วนการขนส่งนั้นจะจ้างกิจการที่รับขนส่งสินค้า ด้านราคาผู้ผลิตเป็นผู้กำหนดราคาจำหน่ายผลิตภัณฑ์เอง ในเรื่องช่องทางการจำหน่าย จะจำหน่ายตรงให้กับผู้บริโภคมากที่สุด และการส่งเสริมการจำหน่ายจะเน้นในรูปของการจัดนิทรรศการ สำหรับการวิเคราะห์ผู้บริโภคนั้น ผลิตภัณฑ์ที่เคยซื้อมากที่สุดได้แก่เครื่องประดับบ้านเรือน ปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการซื้อผลิตภัณฑ์คือรูปแบบและประโยชน์ใช้สอย ส่วนคุณภาพนั้นมีผู้บริโภคเพียงส่วนน้อยที่ให้ความสนใจ นอกจากนี้ผู้บริโภคได้แสดงทัศนคติที่มีต่อราคาว่าผลิตภัณฑ์มีราคาแพงเกินไป ยังมีผลิตภัณฑ์อื่นที่ใช้แทนเครื่องเคลือบดินเผาได้ สีที่นิยม คือสีเขียว ในการซื้อไม่เจาะจงตรายี่ห้อ และซื้อจากโรงงานโดยตรง ปัญหาของผู้ผลิตมีหลายประการ นอกจากปัญหาด้านกรรมวิธีการผลิตแล้ว ยังมีปัญหาด้านวัตถุดิบ เชื้อเพลิง ปัญหาแรงงาน ปัญหาเรื่องการพัฒนาแบบของผลิตภัณฑ์ คุณภาพของผลิตภัณฑ์ ปัญหาค่าขนส่งค่าหีบห่อ ปัญหาด้านราคาจำหน่ายผลิตภัณฑ์ และปัญหาด้านการส่งเสริมการจำหน่าย จากการวิเคราะห์บทบาทของรัฐบาลที่มีต่ออุตสาหกรรมประเภทนี้ หน่วยงานที่รับผิดชอบโดยตรง ได้แก่ กองบริการอุตสาหกรรมภาคเหนือ กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม ซึ่งได้ให้ความช่วยเหลือทางด้านการผลิต เช่นแก้ปัญหาทางด้านการผลิตที่โรงงานบางแห่งประสบอยู่ ให้บริการด้านการวิจัยการฝึกฝนอบรม รวมทั้งให้ความช่วยเหลือด้านการตลาด โดยการหาตลาดต่างประเทศ และจัดแสดงนิทรรศการเป็นต้น ผู้เขียนมีความเห็นว่ากองบริการอุตสาหกรรมภาคเหนือ ควรจะเป็นผู้ประสานงานในระหว่างผู้ผลิต ในการจัดตั้งเป็นสมาคมหรือชมรมเพื่อช่วยเหลือซึ่งกันและกัน