ปัญหาเรื่องการมีอยู่ของพระเจ้า

Abstract

ปัญหาเรื่องการมีอยู่ของพระเจ้าเป็นปัญหาที่มีการโต้เถียงมาตั้งแต่สมัยกรีกในยุคของเพลโต และเป็นปัญหาที่นักปรัชญาให้ความสนใจมาถึงปัจจุบันนี้ สิ่งที่นักปรัชญาต้องการแสวงหาคำตอบก็คือ มีประจักษ์พยานอะไรที่ชี้ให้เห็นธรรมชาติและคุณลักษณะของพระเจ้า นักปรัชญาคริสเตียนคนสำคัญ เช่น เซนต์ ออกัสติน เซนต์ แอนแซล์ม และเซนต์ โธมัส อะไควนัส ได้ให้คำอธิบายเกี่ยวกับพระเจ้าและวิธีพิสูจน์ถึงการมีอยู่ของพระเจ้าในแบบก่อนประสบการณ์ (a priori) และหลังประสบการณ์ (a posteriori) เพื่อยืนยันถึงการมีอยู่อย่างแท้จริงของพระองค์ สรุปแล้วมนุษย์จะต้องมีความเชื่อและศรัทธาเป็นจุดเริ่มต้นที่จะแสวงหาความรู้และความเข้าใจในการมีอยู่ของพระเจ้าได้ ในสมัยปัจจุบันทัศนคติของนักปรัชญาเปลี่ยนไป นักปรัชญาปัจจุบันส่วนใหญ่มีความเห็นว่า ความเป็นจริง (reality) จะต้องเป็นสิ่งที่พบได้ในโลกแห่งประสบการณ์ และหน้าที่ของปรัชญาคือการวิเคราะห์ภาษา ภาษาเป็นเครื่องมือที่ใช้สื่อความหมายข้อเท็จจริงในโลกแห่งผัสสะ นักปรัชญาภาษากลุ่มวิเคราะห์โดยการทดสอบ แบ่งประเภทของข้อความต่าง ๆ ออกเป็นสองประเภท ได้แก่ ข้อความวิเคราะห์ (analytic statement) และข้อความสังเคราะห์ (synthetic statement) ซึ่งความหมายของข้อความทั้งสองประเภทนี้ชี้ให้เห็นความจริงเท็จ ข้อความในแบบเทววิทยา เช่น “พระเจ้ามีอยู่” ไม่อาจทดสอบได้ในประเภทใดและไม่ได้ชี้ให้เห็นถึงข้อเท็จจริงแต่ประการใด ข้อความแบบเทววิทยาซึ่งกล่าวถึงพระเจ้าจึงไร้ความหมาย และเป็นความผิดพลาดในการใช้ภาษา ผู้เขียนได้เสนอความคิดเห็นส่วนตัวว่า ปัญหาเรื่องการมีอยู่ของพระเจ้าเป็นปัญหาที่ไม่อาจให้คำตอบได้ เนื่องจากเป็นเรื่องของความเชื่อ ความศรัทธา ที่ไม่อาจนำมาโต้แย้งกับความไม่เชื่อ เพราะจะทำให้การโต้แย้งเป็นไปโดยไม่มีที่สิ้นสุด และเนื่องจากขาดหลักการที่มีเหตุผลและความแน่นอนพอเพียงที่จะนำมาตัดสิน ปัญหาเรื่องการมีอยู่ของพระเจ้าจึงเป็นเรื่องที่ขึ้นอยู่กับความคิด ความเชื่อและประสบการณ์ของแต่ละคน