การคุ้มครองสิทธิเด็กและเยาวชนที่ต้องหาคดีความผิดเกี่ยวกับยาเสพติด : ศึกษากรณีกองบังคับการตำรวจปราบปรามยาเสพติด 1

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการปฏิบัติงานเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิเด็กและเยาวชนที่ต้องหาคดีความผิดเกี่ยวกับยาเสพติด รวมถึงสภาพการปฏิบัติงานเพื่อหาข้อเสนอแนะเกี่ยวกับการปฏิบัติงานด้านการสอบสวนเด็กและเยาวชนในลักษณะดังกล่าว ของกอง บังคับการตำรวจปราบปรามยาเสพติด 1 ใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการศึกษาค้นคว้าข้อมูลจากเอกสาร การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม และใช้แบบสัมภาษณ์แบบไม่มีโครงสร้างเป็นเครื่องมือในการ เก็บข้อมูลพนักงานสอบสวน จำนวน 10 คน และสหวิชาชีพที่มีประสบการณ์ร่วมกันปฏิบัติหน้าที่ในกระบวนการชั้นสอบสวนของกองบังคับการตำรวจปราบปรามยาเสพติด 1 จำนวน 6 คน รวมถึง เด็กและเยาวชนที่ต้องหาคดีความผิดเกี่ยวกับยาเสพติดที่ถูกดำเนินการจากเจ้าพนักงานดังกล่าวจำนวน 3 คนผลการวิจัยพบว่าพนักงานสอบสวนและสหวิชาชีพมีแนวทางการปฏิบัติงานสอบสวนที่ สอดคล้องตามบทกฎหมายพระราชบัญญัติต่างๆของไทยและอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก โดยสภาพการปฏิบัติงานมีลักษณะของการคุ้มครองสิทธิของเด็กและเยาวชนที่ต้องหาตามสมควร อย่างไรก็ ตามยังพบปัญหาและข้อจำกัดทั้งในกระบวนการหลังจากจับกุมตัวและระหว่างการสอบสวน อีกทั้งการรวบรวมหลักฐานก่อนสรุปสำนวนคดียาเสพติดยังใช้เวลาค่อนข้างมากกว่าคดีอาญาทั่วไป จึงทำให้มีผลต่อระยะเวลาการควบคุมตัวเด็กและเยาวชนในกรณีที่ไม่มีการประกันตัว ส่วนในกรณีเด็กและเยาวชนที่ได้รับการปล่อยตัวชั่วคราว ทั้งระหว่างสอบสวนและระหว่างการพิจารณาคดีนั้นยังไม่สามารถควบคุมความเสี่ยงต่อการกระทำ ผิดซ้ำ ได้ ซึ่งประเด็นทั้งหมดนี้ทำ ให้พบข้อเสนอแนะ แนวทางการพัฒนางานด้านการสอบสวนเด็กและเยาวชนที่ต้องหาคดีความผิดเกี่ยวกับยาเสพติด