กระบวนการสร้างสรรค์ละครดนตรีเรื่อง "กว่าฉันจะเป็น..." ตามแนวทางของ แบร์ทอลท์ เบรคชท์ เพื่อสื่อประเด็นวัยรุ่นกับยาเสพติด

Abstract

งานวิจัยนี้มุ่งศึกษากระบวนการสร้างสรรค์และประเมินผลละครเพลงเพื่อสื่อประเด็นวัยรุ่นกับยาเสพติดตามแนวทางของแบร์ทอลท์ เบรคชท์ ผลการวิจัยพบว่า การสร้างสรรค์ละครเพลงตามแนวทางของแบร์ทอลท์ เบรคชท์นั้นมีจุดเน้นอยู่ที่การสร้างระยะห่างระหว่างละครกับผู้ชมและการใช้วิธีการของละครวิภาษวิธีเพื่อกระตุ้นให้ผู้ชมได้ขบคิดและสนทนาเกี่ยวกับประเด็นของละครภายหลังจากที่การแสดงเสร็จสิ้นลง กลุ่มผู้ชมที่เข้าร่วมการประเมินทัศนคติต่อละครแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม คือ 1) ผู้เชี่ยวชาญทางการละคร 5 ท่าน, 2) กลุ่มนักการละครนักดนตรีและนักออกแบบ 47 คน, และ 3) กลุ่มเยาวชน 3 กลุ่ม จำนวน 121คน ผลการวิจัยพบว่าผู้ชมทั้ง 3 กลุ่มมีทัศนคติที่ดีต่อเนื้อหาของละคร การแสดงของนักแสดง และดนตรีประกอบละคร ทั้งนี้ค่าเฉลี่ยในเรื่องทัศนคติของผู้ชมมีความสัมพันธ์กับอายุของกลุ่มผู้ชมและประสบการณ์ในการชมละคร กลุ่มผู้ชมที่มีความเข้าใจประเด็นของละครและมีความสนใจต่อละคร คือกลุ่มเยาวชนระดับมัธยมปลายและนิสิตนักศึกษา การประเมินทัศนคติของกลุ่มผู้ชมละครทุกกลุ่มพบว่าละครในแนวทางของเบรคชท์สามารถสื่อประเด็นทางสังคมได้ดี ด้วยการใช้ดนตรีประกอบและการแทรกบทร้อง ทำให้ไม่เกิดความตึงเครียด การสื่อความหมายเชิงสัญญะด้วยภาพจากสื่ออิเล็กทรอนิกส์ สามารถสื่อความหมายได้ดีในกลุ่มผู้ชมระดับมัธยมปลายขึ้นไป แต่ไม่พบในกลุ่มมัธยมต้น เพราะในกลุ่มนี้มีความชื่นชอบการสื่อสารในลักษณะของละครเพลงเชิงพาณิชย์ ที่เน้นความสมจริงทางด้านฉากและเครื่องแต่งกาย ดังนั้นหากต้องการสื่อประเด็นทางสังคมกับกลุ่มผู้ชมกลุ่มนี้ อาจทำได้โดยใช้รูปแบบละครที่สมจริงและสอดแทรกกลวิธีบางประการของเบรคชท์เพื่อสร้างระยะห่างในการสื่อประเด็นทางสังคม