การศึกษาการบริหารงานแบบมุ่งคุณภาพทั้งองค์การของสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาการบริหารงานแบบมุ่งคุณภาพทั้งองค์การของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ที่ผ่านเกณฑ์การประเมินคุณภาพภายนอกรอบแรกของ สมศ. (พ.ศ. 2544 - 2548) ระดับดีทุกมาตรฐานในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ผู้บริหาร จำนวน 171 คน แบ่งเป็นผู้อำนวยการสถานศึกษา จำนวน 64 คน รองผู้อำนวยการสถานศึกษา จำนวน 107 คน และกลุ่มครูจำนวน 359 คน รวมประชากรและกลุ่มตัวอย่างทั้งสิ้น จำนวน 530 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามที่มีลักษณะเป็นแบบตรวจสอบรายการและแบบปลายเปิด วิเคราะห์ข้อมูลโดยการแจกแจงความถี่และหาค่าร้อยละ ผลการวิจัยพบว่า 1. การให้ความสำคัญกับผู้รับบริการ สถานศึกษาดำเนินการอยู่ในระดับมากที่สุด คือ ดำเนินการให้ครูและบุคลากรที่เกี่ยวข้องเห็นความสำคัญของผู้รับบริการ โดยใช้วิธี การแจ้งเป้าหมายของสถานศึกษา, การแจ้งข้อมูลปัญหาและข้อมูลความพึงพอใจของผู้รับบริการ สถานศึกษามีการสำรวจความต้องการและสำรวจความพึงพอใจของผู้รับบริการ ในเรื่อง หลักสูตรสถานศึกษา, การจัดกิจกรรมการเรียนการสอน, การแนะแนวการศึกษา, ห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้อื่น, การดูแลช่วยเหลือนักเรียน, สื่อ นวัตกรรมและเทคโนโลยีในการจัดการเรียนการสอน, ความรู้เกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอนหรือศาสตร์การสอนใหม่ๆ และนำข้อมูลที่ได้จากการสำรวจมาใช้ในการวางแผนการบริหารงานแบบมุ่งคุณภาพโดยกำหนดเป็นแผนปฏิบัติการประจำปี 2. การตระหนักในคุณภาพ สถานศึกษาดำเนินการอยู่ในระดับมากที่สุด คือ สร้างแรงจูงใจให้ครูและบุคลากรตระหนักเกี่ยวกับการบริหารงานแบบมุ่งคุณภาพทั้งองค์การโดยการรับฟังความคิดเห็นของครูและบุคลากรที่เกี่ยวข้อง, มีการกำกับติดตามการปฏิบัติตามแผนงานบริหารคุณภาพโดยใช้วิธีการประชุมอย่างสม่ำเสมอ ส่วนการดำเนินการที่อยู่ในระดับมาก คือ การสร้างความรู้ความเข้าใจ และความตระหนักเกี่ยวกับการบริหารงานแบบมุงคุณภาพฯ โดยการชี้แจงเกี่ยวกับการบริหารงานแบบมุ่งคุณภาพฯทุกครั้งที่มีการประชุม สถานศึกษามีการนำผลจากการกำกับติดตามการปฏิบัติงานตามแผนพัฒนาคุณภาพมาใช้ในการปรับปรุงแผนพัฒนาคุณภาพ, ใช้ในการวางแผนในระยะต่อไป และทบทวนการปฏิบัติงานตามแผนพัฒนาคุณภาพ 3. การทำงานเป็นทีม สถานศึกษาดำเนินการอยู่ในระดับมากที่สุด คือ สร้างให้ครูและบุคลากรเห็นความสำคัญของทีมงานโดยการประชุมชี้แจงและให้ข้อมูลเกี่ยวกับการทำงานเป็นทีม, มีการกำหนดเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ของการทำงานเป็นทีมโดยยึดเกณฑ์มาตรฐานการศึกษาขั้นพื้นฐานและเกณฑ์มาตรฐานของ สมศ., มีการส่งเสริมสนับสนุนให้ทีมงานคุณภาพประสบผลสำเร็จในการทำงานเป็นทีมโดยการสร้างบรรยากาศในการทำงานให้มีความเป็นกันเอง และมีการกำกับติดตามประเมินผลการทำงานของทีมงานคุณภาพโดยการประชุมอย่างสม่ำเสมอ 4. การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง สถานศึกษาดำเนินการอยู่ในระดับมากที่สุด คือ วางแผนการดำเนินงานแบบมุงคุณภาพทั้งองค์การและให้บุคลากรมีส่วนร่วมในการวางแผน, มีการมอบหมายให้ผู้รับผิดชอบนำแผนไปปฏิบัติ, มีการประสานงานกับสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาและกลุ่มพัฒนาคุณภาพการศึกษา, มีการนิเทศและช่วยเหลือบุคลากรในการนำแผนไปปฏิบัติ, มีการกำหนดผู้ทำหน้าที่ติดตามประเมินผลการดำเนินงานโดยให้รองผู้อำนวยการ หัวหน้าหมวด หัวหน้าช่วงชั้น หรือหัวหน้างานเป็นผู้ประเมินโดยใช้วิธีการประเมินจากรายงานผลการปฏิบัติงานซึ่งดำเนินการประเมินเมื่อสิ้นสุดการดำเนินงานตามแผน 5. การศึกษาและการฝึกอบรม สถานศึกษาดำเนินการอยู่ในระดับมากที่สุด คือ มีการวางแผนการให้การศึกษาและฝึกอบรมแก่บุคลากรโดยให้ผู้อำนวยการสถานศึกษาเป็นผู้วางแผนซึ่งยึดเกณฑ์มาตรฐานการศึกษาขั้นพื้นฐานและเกณฑ์มาตรฐานของ สมศ., มีการเตรียมการปฏิบัติตามแผนโดยการประชุมชี้แจงนโยบายและเหตุผลของดำเนินงานให้เข้าใจชัดเจน, วิธีการที่สถานศึกษาใช้ในการให้การศึกษาและฝึกอบรม คือ จัดให้มีการอบรมสัมมนาภายในสถานศึกษา สถานศึกษามีการประเมินผลโดยประเมินหลังจากให้การศึกษาและฝึกอบรมด้วยวิธีประเมินจากผลการปฏิบัติงาน และมีการนำผลการประเมินไปใช้ในการวางแผนพัฒนาบุคลากรในระยะต่อไป และใช้ในการปรับปรุงแผนพัฒนาบุคลากร