การให้ความคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของบุคคลไร้ที่อยู่อาศัยภายใต้กฎหมายไทย : ศึกษาวิเคราะห์จากปัญหาของสังคมไทย

Abstract

ปัญหาการไร้ที่อยู่อาศัยเป็นปัญหาที่มีอยู่ในสังคมไทยมาเป็นเวลานาน และยิ่งทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้นจากปัญหาทางด้านเศรษฐกิจและสังคม การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาให้เข้าใจถึงสภาพปัญหาของบุคคลไร้ที่อยู่อาศัย โดยทำการศึกษาค้นคว้าและเปรียบเทียบบทกฎหมายของไทยกับกฎหมายของต่างประเทศ เพื่อเสนอให้มีการตั้งหน่วยงานเฉพาะขึ้นในการดูแลให้ความช่วยเหลือแก่บุคคลไร้ที่อยู่อาศัย รวมไปถึงเสนอให้มีการปรับปรุงบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ให้มีความชัดเจนมากยิ่งขึ้น จากการศึกษาพบว่าเมื่อไม่มีบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญในอดีตของไทยฉบับใดให้การรับรองสิทธิเสรีภาพของบุคคลไร้ที่อยู่อาศัย จึงทำให้รัฐหันไปใช้กฎหมายใกล้เคียงมาบังคับใช้ อย่างไรก็ตามกฎหมายเหล่านั้นกลับเป็นกฎหมายที่มีลักษณะไปในทางปราบปรามเนื่องจากมิใช่กฎหมายที่มีวัตถุประสงค์เพื่อให้การช่วยเหลือบุคคลไร้ที่อยู่อาศัย ซึ่งต่างจากในต่างประเทศที่มีกฎหมายที่เกี่ยวกับการให้ความช่วยเหลือบุคคลไร้ที่อยู่อาศัยโดยเฉพาะ แม้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 จะมีบทบัญญัติที่ให้ความช่วยเหลือบุคคลไร้ที่อยู่อาศัยไว้เป็นครั้งแรก แต่เนื่องจากยังขาดความชัดเจน จึงเป็นผลให้การให้ความช่วยเหลือบุคคลไร้ที่อยู่อาศัยยังไม่สามารถเกิดขึ้นได้จริงในทางปฏิบัติ นอกจากนี้ ประเทศไทยยังไม่มีหน่วยงานที่ให้ความช่วยเหลือบุคคลไร้ที่อยู่อาศัยโดยเฉพาะ ทำให้มาตรการการให้ความช่วยเหลือเป็นไปอย่างไร้ประสิทธิภาพ และปัจจัยที่สำคัญที่สุดที่ทำให้ไม่สามารถแก้ไขปัญหาการไร้ที่อยู่อาศัยนี้ได้ ก็คือ การมีทัศนคติในแง่ลบต่อบุคคลไร้ที่อยู่อาศัยของคนไทย นอกจากการทำวิจัยเอกสารแล้ว วิทยานิพนธ์เล่มนี้ยังได้ทำการศึกษาวิจัยภาคสนามเพื่อหาข้อมูลเกี่ยวกับทัศนคติจากทั้งบุคคลทั่วไปและบุคคลไร้ที่อยู่อาศัย โดยมุ่งศึกษาทั้งประเด็นด้านทัศนคติทั่วไปและประเด็นด้านกฎหมายที่มีต่อบุคคลไร้ที่อยู่อาศัย ซึ่งได้ข้อสรุปว่าประเทศไทยจำเป็นจะต้องมีหน่วยงานที่ให้ความช่วยเหลือบุคคลไร้ที่อยู่อาศัยโดยเฉพาะ และต้องดำเนินการแก้ไขรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ให้มีความชัดเจนมากยิ่งขึ้นและสามารถคุ้มครองบุคคลไร้ที่อยู่อาศัยได้จริง