การปรับปรุงเศรษฐกิจของไทย ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (พ.ศ.2411-2453)

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้เป็นการวิเคราะห์แนวทางการปรับปรุงเศรษฐกิจในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเป็นระยะเริ่มแรกที่มีการพัฒนาประเทศให้ทันสมัย (Modernization) อย่างจริงจังวิทยานิพนธ์นี้แบ่งเป็น 5 บท ไม่รวมบทนำ และบทส่งท้าย บทที่ 1 ศึกษา สภาพเศรษฐกิจทั่วๆไป ในต้นสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ตั้งแต่รัชกาลที่1-2-3-4 โดยสังเขปเพื่อเป็นพื้นฐานใน การศึกษาถึงสภาพเศรษฐกิจในต้นสมัยรัชกาลที่ 5 บทที่ 2 กล่าวถึงมูลเหตุที่ทำให้เกิดการปรับปรุง เศรษฐกิจขึ้นในรัชสมัยของพระองค์ซึ่งมีทั้งเหตุภายในและภายนอกประเทศ บทที่ 3 กล่าวถึงแนวทางและ การปรับปรุงเศรษฐกิจในด้านที่สำคัญๆ ทั้งทางตรงและทางอ้อม บทที่ 4 สรุปผลที่ได้รับจากการปรับปรุง เศรษฐกิจซึ่งมีผลดีต่อประเทศชาติและต่อประชาชน บทที่ 5 กล่าวถึงปัญหาและอุปสรรคบางประการใน การปรับปรุงเศรษฐกิจนั้นผลของการวิจัยได้พบว่ามีการเปลี่ยนแปลงบางประการจากเศรษฐกิจเดิม เช่น เปลี่ยนสภาพจากการค้าแบบแลกเปลี่ยนสินค้าโดยตรง (Barter Economy) มาเป็นการค้าในระบบเงินตรา (Monetary Economy) การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจนี้เป็นผลสืบเนื่องมาจากอิทธิพลภายในประเทศและ ส่วนใหญ่จากภายนอกประเทศ นอกจากนั้นการวิจัยยังชี้ให้เห็นพระบรมราโชบายในการปรับปรุงเศรษฐกิจ ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในด้านที่เกี่ยวกับความมั่นคงของประเทศชาตินั้นประสบ ความสำเร็จดีพอสมควร แต่ในด้านที่เกี่ยวกับสภาพความเป็นอยู่ของราษฎรนั้น ยังไม่ได้รับความรู้ดีพอที่จะ เข้าใจถึงแนวทางดำเนินงานที่ทันสมัยขึ้นกว่าเดิมได้