การศึกษาบทบาทหน้าที่ของสถาปนิกในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ : กรณีศึกษาประเภทที่อยู่อาศัยในแนวราบ

Abstract

องค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์เป็นองค์กรธุรกิจการค้า ที่มีการพัฒนาโครงการสถาปัตยกรรมในรูปแบบของที่อยู่อาศัย ซึ่งเป็นองค์กรที่มีบทบาทต่อวิชาชีพสถาปัตยกรรม สถาปนิกในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ต้องปฏิบัติวิชาชีพภายใต้ปัจจัยการขับเคลื่อนทางธุรกิจ ทั้งนี้ทำให้สถาปนิกจำเป็นต้องมีความรู้ความเข้าใจในเรื่องบทบาทหน้าที่ของสถาปนิกในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ ซึ่งต้องมีการปรับเปลี่ยนบทบาทหน้าที่ตามสภาวการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจากการดำเนินธุรกิจ การศึกษาบทบาทหน้าที่ของสถาปนิกในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบ ขอบเขตการดำเนินการของส่วนงานสถาปัตยกรรมในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ บทบาทหน้าที่ ปัญหา และอุปสรรค รวมถึงเสนอแนะแนวทางการแก้ปัญหาของสถาปนิกในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ โดยอาศัยข้อมูลปฐมภูมิจากการสัมภาษณ์ผู้บริหารส่วนงานสถาปัตยกรรม และแบบสอบถามสถาปนิกในส่วนงานสถาปัตยกรรมในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ จากกลุ่มตัวอย่างองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ 14 องค์กรด้วยการสุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง และข้อมูลทุติยภูมิจากเอกสารที่เกี่ยวข้องกับองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ และมาตรฐานการประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมที่เกี่ยวข้องกับขอบเขตการให้บริการวิชาชีพสถาปัตยกรรม รวมถึงบทบาทหน้าที่ของสถาปนิกในงานสถาปัตยกรรม จากการศึกษาพบว่ารูปแบบ และขอบเขตการดำเนินการของส่วนงานสถาปัตยกรรมภายในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ สามารถแบ่งได้ 4 รูปแบบ คือ 1. รูปแบบที่มีการจัดตั้งหน่วยธุรกิจย่อยในการดำเนินการ 2. รูปแบบที่ส่วนงานสถาปัตยกรรมมีบทบาทหน้าที่หลักในขั้นตอนเตรียมงานก่อนการออกแบบ และขั้นตอนการออกแบบเป็นหลัก 3. รูปแบบการดำเนินการร่วมกันระหว่างส่วนงานอื่น ๆ ภายในองค์กร ซึ่งใน 3 รูปแบบแรกจะมีการจัดจ้างผู้ออกแบบจากภายนอกองค์กรมาร่วมดำเนินการในขั้นตอนการออกแบบ แต่ในรูปแบบที่ 4. รูปแบบการดำเนินการร่วมกันระหว่างส่วนงานอื่นๆ ภายในองค์กร ซึ่งจะมีลักษณะใกล้เคียงกับรูปแบบที่ 3 แต่จะมีการใช้บุคลากรภายในองค์กรดำเนินการ ในส่วนของบทบาทหน้าที่ของสถาปนิก พบว่าสถาปนิกในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์จะเข้าไปมีบทบาทหน้าที่หลักในขั้นตอนเตรียมงานก่อนการออกแบบ และขั้นตอนการออกแบบ โดยมีปัจจัยที่ส่งผลต่อบทบาทหน้าที่ของสถาปนิกในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ 3 ประการ คือ ปัจจัยในเรื่องรูปแบบ และขอบเขตการดำเนินการของส่วนงานสถาปัตยกรรมภายในองค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ ปัจจัยในเรื่องการบริหารจัดการรูปแบบในการดำเนินการออกแบบ และปัจจัยเรื่องของรูปแบบผลิตภัณฑ์ จากปัจจัยที่เกี่ยวข้องส่งผลให้องค์กรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ได้วางบทบาทหน้าที่ของสถาปนิกที่แตกต่างกันซึ่งสามารถเป็นได้ทั้งบทบาทของผู้บริหารจัดการโครงการ ซึ่งจะมีบทบาทหน้าที่ในการดำเนินโครงการตั้งแต่ขั้นตอนเตรียมงานก่อนการออกแบบ ไปจนถึงขั้นตอนภายหลังการก่อสร้างแล้วเสร็จ บทบาทของผู้พัฒนาผลิตภัณฑ์โครงการ ซึ่งจะมีบทบาทหน้าที่หลักในการดำเนินการในขั้นตอนการออกแบบเป็นหลัก บทบาทของนักการตลาด หรือนักวิเคราะห์การลงทุน ซึ่งจะมีบทบาทหน้าที่ในการดำเนินการในขั้นตอนเตรียมงานก่อนการออกแบบเป็นหลัก ซึ่งสถาปนิกจำเป็นต้องมีความรู้ความเข้าความเข้าใจพื้นฐานในเรื่องแนวคิดทางการตลาด การเงิน และบัญชีเพื่อใช้ในการดำเนินการโครงการอสังหาริมทรัพย์