ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดผื่นผิวหนังอักเสบบริเวณมือจากการปฏิบัติงานในนักศึกษาช่างทำผมหญิงในเขตกรุงเทพมหานคร

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเกิดผื่นผิวหนังอักเสบบริเวณมือ เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา ณ จุดเวลาใดเวลาหนึ่ง กลุ่มตัวอย่างเป็นนักศึกษาช่างทำผมหญิงในสถาบันสอนทำผมรัฐบาล 12 แห่งในเขตกรุงเทพมหานครที่เรียนหลักสูตร สระ-ดัด-เปลี่ยนสีผมมาแล้ว 2 เดือน อายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป โดยไม่มีการสุ่มตัวอย่าง เก็บข้อมูลในเดือนมีนาคมถึงเมษายน 2554 โดยใช้แบบสอบถาม และตรวจร่างกายบริเวณมือโดยแพทย์ มีกลุ่มตัวอย่างจำนวนทั้งสิ้น 250 คน คิดเป็นอัตราเข้าร่วมการศึกษาร้อยละ 100 ผลการศึกษาพบว่า ความชุกของการเกิดผื่นผิวหนังอักเสบบริเวณมือ เท่ากับร้อยละ 22.4 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดผื่นผิวหนังอักเสบบริเวณมืออย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ อายุ ประวัติภูมิแพ้ ภูมิแพ้ในครอบครัว ประวัติแพ้ยาง แพ้อาหาร หลักสูตรการเรียนดัดผมที่ > 20 ชั่วโมง การสัมผัสสบู่จากการปฏิบัติงาน การสัมผัสแชมพูหรือครีมนวดผมนอกเวลาเรียน และการสัมผัสน้ำยาฟอกสีผมนอกเวลาเรียน ส่วนปัจจัยอื่น เช่น สถาบัน โรคประจำตัว ประวัติแพ้โลหะ ชนิดของถุงมือ การใช้ถุงมือ ระยะเวลาที่ใส่ถุงมือ ความถี่ในการล้างมือ การใส่ถุงมือแยกตามชนิดสารเคมี และการทำกิจกรรมนอกเวลาเรียน ไม่มีความสัมพันธ์กับการเกิดผื่นผิวหนังอักเสบ โดยสรุปจากการศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า กระบวนการดัดผมมีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดผื่นผิวหนังอักเสบควรใส่ถุงมือทุกครั้ง ไม่แนะนำให้ใส่ถุงมือยางในการดัดผม ควรล้างมือด้วยสบู่หลังสัมผัสสารเคมี สถาบันการศึกษาควรให้ความรู้เกี่ยวกับผื่นผิวหนังอักเสบ การปฏิบัติงานที่ถูกต้อง การรักษาเบื้องต้น และการป้องกันที่ถูกต้องแก่นักศึกษาช่างทำผม รวมไปถึงการเฝ้าระวังผื่นผิวหนังอักเสบ โดยเฉพาะในกลุ่มที่มีอายุมาก มีประวัติภูมิแพ้ หอบหืด ประวัติแพ้ยาง แพ้อาหาร หรือประวัติภูมิแพ้ในครอบครัว เพราะคนกลุ่มนี้มีโอกาสเกิดผื่นผิวหนังอักเสบบริเวณมือสูง