รูปแบบการจัดฝึกสอนของวิทยาลัยครูในภาคเหนือ

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย 1. เพื่อศึกษาความคิดเห็นของกลุ่มผู้เชี่ยวชาญ ( Expert panel ) เกี่ยวกับการจัดการฝึกสอนของวิทยาลัยครูในภาคเหนือตามที่ควรจะเป็นในปี พ.ศ. 2526 2. เพื่อสร้างรูปแบบการจัดการฝึกสอนของวิทยาลัยครูในภาคเหนือตามที่ควรจะเป็น ในปี พ.ศ. 2526 วิธีดำเนินการวิจัย ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ได้แก่ผู้เชี่ยวชาญในด้านการนิเทศและการจัดการฝึกสอนที่เลือกสรรจากวิทยาลัยครูและสถาบันผลิตครูในภาคเหนือรวม 40 คน วิธีการวิจัยครั้งนี้ใช้วิธีการวิจัยแบบเดลฟายโดยใช้แบบสอบถามประเมินค่ารวม 4 รอบ แล้วนำความคิดเห็นที่ได้จากผู้เชี่ยวชาญในรอบสุดท้ายไปวิเคราะห์หาค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและค่าสัมประสิทธิ์แห่งการกระจาย หลังจากนั้นจึงนำความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญที่อยู่ในเกณฑ์เห็นด้วยไปตรวจสอบหาค่าความเป็นไปได้ในเชิงปฏิบัติเพื่อสร้างรูปแบบการ¬จัดการฝึกสอนของวิทยาลัยครูในภาคเหนือตามที่ควรจะเป็นไปปี พ.ศ. 2526 ผลการวิจัย ความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับการจัดการฝึกสอนของวิทยาลัยครูในภาคเหนือ ตามที่ควรจะเป็นไปปี พ.ศ. 2526 ในด้านต่อไปนี้คือ สายงานและหน่วยงานฝึกสอน การกำหนดและสรรหาบุคลากร การเตรียมการก่อนการฝึกสอน การจัดสรรงบประมาณ การกำหนดให้นักศึกษาออกไปฝึกสอน การสัมมนาการฝึกสอนและการประเมินผลการฝึกสอน หลังจากนำไปตรวจสอบหาค่าความเป็นไปได้ในการปฏิบัติปรากฏว่าส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์ที่สามารถจะนำไปใช้ปฏิบัติได้ และค่าความเชื่อมั่นมีค่าเท่ากับ 0.6954 เกี่ยวกับการดำเนินการเกี่ยวกับสายงานและหน่วยงานจัดการฝึกสอนผู้เชี่ยวชาญเห็นด้วยอย่างยิ่งที่จะให้ตั้งเป็นศูนย์หรือคณะกรรมการเทียบเท่าคณะวิชา ภาควิชาต่างๆ ขึ้นตรงต่ออธิการและให้มีคณะกรรมการเป็น 2 ระดับคือ คณะกรรมการอำนวยการและคณะกรรมการดำเนินการสำหรับโครงสร้างของหน่วยงานฝึกสอนควรแบ่งเป็นแผนกหรือฝ่ายต่างๆ เกี่ยวกับการกำหนดและสรรหาบุคลากรผู้เชี่ยวชาญเห็นด้วยอย่างยิ่งที่จะให้มีหัวหน้าหรือผู้อำนวยการฝึกสอนและเห็นด้วยที่อาจารย์วิยาลัยครูทุกคนควรมีหน้าที่ในการนิเทศการสอน ควรมีเกณฑ์ในการคัดเลือกอาจารย์นิเทศก์โดยอาจารย์นิเทศก์ควรมีทั้งอาจารย์นิเทศก์ทั่วไปและอาจารย์นิเทศก์วิชาเอก-โท วิทยาลัยครูควรมีโครงการพัฒนาครู-อาจารย์ที่เลี้ยงและผู้บริหารโรงเรียนฝึกสอนรวมทั้งให้สิทธิหรือสิ่งตอบแทนบ้าง ผู้ที่จะกำหนดเกณฑ์ในการคัดเลือกครู-อาจารย์พี่เลี้ยงควรเป็นความร่วมมือระหว่างวิทยาลัยครูและโรงเรียน ในชั้นประถมศึกษาครู-อาจารย์พี่เลี้ยงควรรับผิดชอบนักศึกษาฝึกสอนได้ 1 คนและชั้นมัธยมศึกษารับผิดชอบได้ 1-2 คน เกี่ยวกับการเตรียมการก่อนการฝึกสอนผู้เชี่ยวชาญเห็นว่าควรมีการเตรียมนักศึกษาก่อนออกฝึกสอนโดยอาจรวมรายวิชาวิธีสอนต่างๆ เข้าด้วยกันหรือเพิ่มเวลาในรายวิชาวิธีสอนหรือฝึกทักษะเพิ่มพิเศษแบบเข้มข้นและต้องสอดคล้องกับแผนปฏิบัติการสอนแบบจุลภาคของคณะวิชาครุศาสตร์ด้วยอย่างไรก็ดีก่อนที่จะออกไปฝึกสอนควรการประถมนิเทศ 2-5 วัน เกี่ยวกับการจัดสรรงบประมาณผู้เชี่ยวชาญเห็นด้วยอย่างยิ่งว่ามหาวิทยาลัยครูควรจัดสรรงบประมาณประจำปีให้แก่ฝ่ายฝึกสอนเช่นเดียวกับ คณะวิชา ภาควิชาต่างๆ รวมทั้งงบประมาณค่าอาหารกลางวัน ค่าเบี้ยเลี้ยงในการไปนิเทศไกลๆ งบประมาณในการรับรองของฝ่ายฝึกสอนและกรมการฝึกหัดครูควรจัดสรรงบประมาณสนับสนุนให้ด้วย เกี่ยวกับการกำหนดให้นักศึกษาไปฝึกสอนผู้เชี่ยวชาญเห็นด้วยว่าควรให้นักศึกษาทุกระดับไปฝึกสอนในชนบทให้มากโดยเฉพาะอย่างยิ่งในระดับ ป. กศ. ชั้นสูง กระบวนการในการฝึกสอน ควรให้นักศึกษาเริ่มไปรู้จักคุ้นเคย ไปสังเกตการสอนและฝึกงานในโรงเรียนตั้งแต่ชั้นปีที่ 1 ในชั้นประถมศึกษาควรให้ฝึกสอนชั้นละ 2 คนส่วนในชั้นมัธยมศึกษาให้ฝึกสอนคนละ 2 รายวิชา-สำหรับระยะเวลาในการฝึกสอนทุกระดับชั้นควรฝึกสอน 1 ภาคเรียน ( 18 สัปดาห์ ) ระบบในการจัดการฝึกสอนควรเป็นระบบการฝึกสอนแบบกลุ่ม เกี่ยวกับการสัมมนาการฝึกสอนผู้เชี่ยวชาญเห็นว่าในระดับนักศึกษาควรสัมมนา 2 ครั้ง คือระหว่างการฝึกสอนและเมื่อสิ้นสุดการฝึกสอน การสัมมนาอาจารย์นิเทศน์ควรมีภาคเรียนละ 1 ครั้งและการสัมมนาครู-อาจารย์พี่เลี้ยงก็ควรให้มีภาคเรียนละ 1 ครั้งด้วย สำหรับการสัมมนา อาจารย์นิเทศก์ร่วมกับผู้บริหารวิทยาลัยครูควรมีปีละครั้งและสัมมนาอาจารย์นิเทศก์ภายในกลุ่มวิทยาลัยครูปีละครั้งด้วย เกี่ยวกับการประเมินผลการฝึกสอนผู้เชี่ยวชาญเห็นด้วยเป็นอย่างยิ่งที่จะให้วิทยาลัยครูและทางโรงเรียนร่วมกันตั้งเกณฑ์การประเมินผล การกำหนดการให้คะแนนจะต้องเท่ากันทั้งสองฝ่ายและควรมีการประชุมตัดสินผลการฝึกสอนรวมทั้งให้นักศึกษาฝึกสอนมีโอกาสประเมินผลตนเองบ้างส่วนระบบการตัดสินผลการฝึกสอนควรเป็นระบบเกรด สำหรับการประเมินโครงการฝึกสอนควรให้มีภาคเรียนละครั้งโดยใช้แบบฟอร์มการประเมินและมีการประชุมสัมมนาประเมินโครงการฝึกสอนกับให้ผู้ที่มีส่วนเกี่ยงข้องเป็นผู้ประเมินโครงการฝึกสอน