การใช้มาตรการทางกฏหมายในการควบคุม และแก้ไขปัญหาอัตรา การเพิ่มของจำนวนประชากร

Abstract

อัตราการเพิ่มของประชากรที่สูงก่อให้เกิดปัญหาต่าง ๆ หลายประการ เช่น ปัญหาทางเศรษฐกิจและสังคม การขาดแคลนอาหาร ความต้องการพื้นที่ทำกินเพิ่มขึ้น การใช้ทรัพยากรธรรมชาติ สภาวะแวดล้อมเสื่อมโทรม วิทยานิพนธ์นี้ได้ศึกษา ค้นคว้า วิจัยกฎหมายต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องโดยตรง หรือมีผลหรือเกี่ยวพันกับการเกิด การเจริญพันธุ์ การดำเนินการดังกล่าวจะทำให้เห็นความสัมพันธ์ของกฎหมายต่อปัญหาประชากร อันจะมีส่วนช่วยให้เกิดความรู้ ความเข้าใจ การตระหนักและเห็นความสำคัญเพิ่มขึ้นในการใช้มาตรการทางกฎหมายประสานกับมาตรการอื่น ๆ (เช่น การวางแผนครอบครัว การคุมกำเนิด การให้ความรู้ด้านประชากรศึกษา) ในการควบคุมและแก้ไขปัญหาประชากร และจะสอดคล้องกับวัตถุประสงค์ในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศอีกทางหนึ่ง ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่สี่ พ.ศ. 2520-2524 ซึ่งมีเป้าหมายในการลดอัตราการเพิ่มของประชากรและแนะนำให้ทบทวนกฎหมาย และระเบียบในการแก้ไขปัญหา และจากการศึกษาอาจสรุปและเสนอแนะไว้โดยย่อ ดังนี้ 1. กฎหมายครอบครัว อายุต่ำสุดในการสมรส ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 ซึ่งได้ใช้บังคับโดยพระราชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติบรรพ 5 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ที่มีผลใช้บังคับเมื่อวันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2519 การสมรสจะทำได้ต่อเมื่อชายและหญิงมีอายุสิบเจ็ดปีบริบูรณ์ (มาตรา 1448) ก่อนการแก้ไขกฎหมายนี้ชายจะทำการสมรสได้ต่อเมื่อมีอายุสิบเจ็ดปีบริบูรณ์ และหญิงมีอายุสิบห้าปีบริบูรณ์แล้ว การยกอายุขั้นต่ำของการสมรสของหญิงเป็นเงื่อนไขหนึ่งที่จะทำให้บุคคลทำการสมรสช้าลง และมีผลทำให้มีบุตรช้าลง การมีคู่สมรสหลายคน ชายหรือหญิงจะทำการสมรสในขณะที่ตนมีคู่สมรสอยู่ไม่ได้ (ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1452) แต่ตามข้อเท็จจริงบทบัญญัตินี้ได้มีการฝ่าฝืนอยู่เสมอ มาตรการทางกฎหมาย คือ ควรบัญญัติความผิดและกำหนดโทษสำหรับบุคคลผู้ทำการสมรสใหม่ก่อนการสิ้นสุดของการสมรส 2. กฎหมายภาษี การหักลดหย่อนโดยจำกัดจำนวนบุตร การหักลดหย่อนเงินได้พึงประเมินให้แก่บุตรชอบด้วยกฎหมาย หรือบุตรบุญธรรมของผู้มีเงินได้รวมทั้งบุตรชอบด้วยกฎหมายของสามีหรือภริยาของผู้มีเงินได้ คือ บุตรที่เกิดหลัง พ.ศ. 2522 หรือที่ได้รับเป็นบุตรบุญธรรมในหรือหลัง พ.ศ. 2522 คนละ 3,000 บาท แต่รวมกันไม่เกินสามคน (ประมวลรัษฎากร มาตรา 47 (1) (ค) แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชกำหนดแก้ไขเพิ่มเติมประมวลรัษฎากร (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2521) การจำกัดการลดภาษีตามจำนวนบุตรเป็นมาตรการที่ไม่จูงใจต่อการมีบุตรหลายคน 3. กฎหมายสวัสดิการ การจำกัดสิทธิประโยชน์ทางสวัสดิการสังคมตามจำนวนบุตร การช่วยเหลือบุตร ข้าราชการ ลูกจ้างประจำมีสิทธิได้รับการช่วยเหลือทางการเงินเป็นรายเดือนแก่บุตรเป็นจำนวนสามคน(พระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการช่วยเหลือบุตร พ.ศ. 2521 มาตรา 5) พระราชกฤษฎีกานี้มีเหตุผลที่จะให้สอดคล้องกับนโยบายการวางแผนครอบครัวของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่สี่ พ.ศ. 2520-2524 การช่วยเหลือทางการศึกษาแก่บุตร ข้าราชการและลูกจ้าง ฯลฯ ได้รับเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการศึกษาของบุตร (พระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการศึกษาของบุตร พ.ศ. 2520 มาตรา 3, 5) โดยไม่ถูกจำกัดจำนวนบุตร การให้ค่ารักษาพยาบาลแก่บุตร ข้าราชการและลูกจ้างประจำ ฯลฯ มีสิทธิที่จะได้รับค่ารักษาพยาบาลสำหรับบุตร (พระราชกฤษฎีกาเงินสวัสดิการเกี่ยวกับการรักษาพยาบาล พ.ศ. 2521 มาตรา 3, 5) โดยไม่จำกัดจำนวนบุตร มาตรการทางกฎหมายสำหรับการให้ความช่วยเหลือทางการศึกษา และการรักษาพยาบาลสำหรับบุตร คือ จำกัดจำนวนบุตรที่จะได้รับสวัสดิการทางการเงินเหล่านี้ หลักการของการจำกัดสิทธิและประโยชน์ของสวัสดิการตามจำนวนบุตรที่ได้กล่าวมาข้างต้น อาจจะนำไปใช้กับพนักงานและลูกจ้างของรัฐวิสาหกิจ ลูกจ้างทั่วไป หรือประชาชนในการได้รับสิทธิและประโยชน์หรือความช่วยเหลือจากรัฐวิสาหกิจ นายจ้าง หรือรัฐ ในลักษณะเดียวกัน 4. กฎหมายแรงงาน การจำกัดการลาคลอดโดยจ่ายค่าจ้างตามจำนวนบุตร ลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงมีสิทธิที่จะลาคลอดโดยได้รับค่าจ้าง (ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่องการคุ้มครองแรงงานลงวันที่ 16 เมษายน 2515 ข้อ 18) สิทธินี้ไม่จำกัดว่าจะเป็นการลากี่ครั้งหรือมีบุตรกี่คน มาตรการทางกฎหมายคือ จำกัดการลาคลอดโดยจ่ายค่าจ้างให้ตามจำนวนบุตรที่จะได้กำหนดการมีบุตรมากกว่าที่กำหนดจะได้รับสิทธิเพียงลาคลอดแต่ไม่ได้รับค่าจ้าง 5. กฎหมายเกี่ยวกับสิทธิสตรี ชายและหญิงมีสิทธิเท่าเทียมกัน (รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2517 ซึ่งถูกยกเลิกแล้ว) ก่อให้เกิดการยกเลิก แก้ไขและออกกฎหมาย เช่น การยกเลิกบทบัญญัติหญิงที่ได้ทำการสมรสไม่สามารถกระทำการใดที่ผูกพันสินบริคณห์โดยปราศจากความยินยอมของสามี สามีเป็นผู้จัดการสินบริคณห์ เป็นหัวหน้าในคู่ครอง เป็นผู้เลือกที่อยู่ อำนาจปกครองอยู่แก่บิดา เป็นต้น การออกบทบัญญัติใหม่ ให้สามีและภริยาเป็นผู้จัดการสินสมรสร่วมกัน (พระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ฉบับที่ 8) พ.ศ. 2519 และประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ บรรพ 5 ซึ่งได้ใช้บังคับโดยพระราชบัญญัติให้ใช้บทบัญญัติบรรพ 5 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ที่ได้ตรวจชำระใหม่ พ.ศ. 2519) นอกจากนั้น การยอมรับแรงงานสตรีและการให้การปฏิบัติที่เท่าเทียมกับชาย เช่น การรับเข้าทำงาน ค่าจ้าง ความก้าวหน้าของอาชีพ การศึกษาและอื่น ๆ เหล่านี้จะช่วยให้สตรีมีบทบาทและส่วนร่วมเพิ่มขึ้นในการแก้ปัญหาสังคม อันอาจทำให้สตรีไม่ประสงค์ที่จะมีบุตรหลายคน หรือช่วยแก้ปัญหาบิดา มารดามีบุตรหลายคนเพื่อเลือกเพศที่ต้องการ 6. กฎหมายยา การโฆษณาขายยา การโฆษณาขายยาจะต้องไม่ทำให้เข้าใจว่าเป็นยาคุมกำเนิด ยกเว้นการโฆษณาในสลากหรือเอกสารกำกับยา และการโฆษณาซึ่งกระทำ โดยตรงต่อผู้ประกอบโรคศิลปะ (พ.ร.บ. ยา พ.ศ. 2510 มาตรา 88 (5), และวรรคท้าย) บทบัญญัตินี้ค่อนข้างจำกัดการเผยแพร่ข่าวสารเกี่ยวกับการควบคุมการเกิดต่อสาธารณะ แต่การจะผ่อนคลายโดยการแก้ไขว่า การโฆษณาเช่นนั้นจะกระทำได้ถึงแม้ว่าจะให้ต้องได้รับอนุญาตและปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กำหนดก็ตาม ก็อาจก่อให้เกิดปัญหาทางศีลธรรม ความปลอดภัยหรืออันตรายต่อผู้ใช้ยา 7. การทำแท้ง การทำแท้งได้รับการยอมรับในกรณีที่จำเป็นต้องกระทำเนื่องจากสุขภาพของหญิง หรือหญิงมีครรภ์เนื่องจากการกระทำผิดเกี่ยวกับการข่มขืน กระทำชำเรา ล่อไปหรือชักพาไปเพื่อการอนาจารซึ่งหญิงหรือเด็กหญิง ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 305 พื้นฐานที่มีเหตุผลบางประการที่ควรจะได้รับการยอมรับสำหรับการทำแท้ง คือ 1. หากเด็กเกิดมาจะเป็นการเสี่ยงมากที่จะเกิดมาด้วยความไม่สมบูรณ์ทางร่างกายหรือจิตใจเป็นอย่างมาก 2. เมื่อการมีครรภ์เป็นผลจากความสัมพันธ์ทางเพศระหว่างบุคคลซึ่งต้องห้ามทำการสมรสกันตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1450 (เป็นญาติสืบสาโลหิตโดยตรงขึ้นไปหรือลงมา เป็นพี่น้องร่วมบิดา มารดา หรือร่วมแต่บิดา หรือมารดา) 3. ถ้าหญิงอายุต่ำกว่าสิบห้าปี และยังไม่สมรส แนวความคิดที่ก้าวหน้าอื่น ๆ สำหรับการทำแท้งซึ่งยังคงไม่ได้รับการยอมรับโดยทั่วไปในขณะนี้ แต่ควรจะได้รับการพิจารณาด้วย คือ การตั้งครรภ์ต่อไปจะเสี่ยงอันตรายต่อสุขภาพทางกายหรือจิตใจของเด็กที่มีชีวิตอยู่ของครอบครัวมากกว่าถ้าการทำแท้งจะถูกกระทำ ; เหตุผลทางเศรษฐกิจ, มารดามีบุตรหลายคน ; ความล้มเหลวของการคุมกำเนิด การทำหมัน ไม่มีกฎหมายจำกัดเงื่อนไขสำหรับการทำหมันอย่างการทำแท้ง มีการทำหมันหญิงโดยพิจารณาถึงความเหมาะสมในทางวิชาการ และตามความจำเป็นในด้านเศรษฐกิจและสังคม ตลอดจนภาวะแวดล้อมอื่น ๆ ของครอบครัว (ระเบียบกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. 2505) พื้นฐานเหล่านี้มีความกว้างขวางและสามารถตีความขยายได้ ไม่มีการทำหมันโดยการบังคับ 8. การใช้กฎหมายที่มีอยู่ การบังคับใช้กฎหมายที่มีอยู่ซึ่งเกี่ยวข้องหรือมีผลในการเร้าใจ หรือสนับสนุนในการแก้ไขปัญหาประชากร โดยเหตุผลที่ว่า กฎหมายเหล่านี้มีผลน้อยต่อบุคคลบางคนหรือประชาชนบางกลุ่ม ผู้ซึ่งไม่ปฏิบัติตามบทบัญญัติ เช่น เงื่อนไขของการสมรสเกี่ยวกับอายุสมรส ความสัมพันธ์ทาสาโลหิต การจดทะเบียนการสมรส (ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1448, 1450, 1453 ฯลฯ) การจดทะเบียนการเกิดและการตาย (พ.ร.บ.การทะเบียนราษฎร มาตรา 11, 14, 24) การส่งตัวบุคคลต่างด้าวผู้ซึ่งเข้ามาหรืออยู่ในราชอาณาจักรโดยไม่ได้รับอนุญาตกลับ โทษสำหรับการพำนักอยู่ในราชอาณาจักรโดยไม่ได้รับอนุญาต (พ.ร.บ.คนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 มาตรา 54, 81) การห้ามการทำงานสำหรับคนต่างด้าว (พระราชกฤษฎีกากำหนดงานในอาชีพและวิชาชีพที่ห้ามคนต่างด้าวทำ พ.ศ. 2522 มาตรา 4)... ฯลฯ 9. การจำกัดจำนวนบุตรอาจจำเป็นภายในอนาคตอันใกล้ที่เห็น ถ้ามาตรการอื่น ๆ ที่กล่าวมาไม่เป็นผล.