การประเมินคุณค่าหนังสือตำราแพทย์ของโครงการตำราศิริราช

Abstract

การวิจัยมีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาและวิเคราะห์คุณภาพของหนังสือตำราแพทย์ภาษาไทยที่โครงการตำรา – ศิริราช จัดพิมพ์ตั้งแต่ พ.ศ.2517 ถึง พ.ศ.2524 หนังสือตำราที่นำมาวิเคราะห์มีจำนวนทั้งสิ้น 51 ชื่อเรื่อง ในการวิเคราะห์ได้ศึกษาคุณภาพของส่วนประกอบต่าง ๆ ของหนังสือ 8 ลักษณะ ได้แก่ ผู้จัดทำ เนื้อเรื่อง การเรียบเรียง ความน่าเชื่อถือ การเขียน ภาพประกอบ ส่วนประกอบของหนังสือ และรูปเล่มและการพิมพ์ ในการวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการหาค่าร้อยละ และค่าเฉลี่ย ซึ่งปรากฏผลการวิจัยดังนี้ หนังสือตำราที่นำมาวิเคราะห์ส่วนใหญ่พิมพ์ในปี พ.ศ. 2520 ถึง พ.ศ. 2524 ผู้แต่งส่วนใหญ่มีความรู้ ความชำนาญเฉพาะ และร่วมกันแต่งโดยรับผิดชอบเป็นบท หนังสือที่โครงการตำรา–ศิริราช จัดพิมพ์มีเนื้อหาครอบคลุมเกือบทุกสาขา สำหรับสาขาวิชาที่ยังมิได้มีการจัดพิมพ์ คือ วิสัญญีวิทยา และโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา หนังสือตำราแพทย์ส่วนใหญ่ที่นำมาวิเคราะห์ มีคุณภาพโดยเฉลี่ยอยู่ในเกณฑ์ดี หนังสือตำราเล่มที่ได้คะแนนสูงสุด ได้คะแนนร้อยละ 92.8 เล่มที่ได้คะแนนต่ำที่สุดได้คะแนน ร้อยละ 66.7 ข้อดีและข้อบกพร่องของหนังสือตำราแพทย์พอสรุปได้ดังนี้ คือ ผู้จัดทำ เนื้อเรื่อง การเรียบเรียง ภาพประกอบ และส่วนประกอบของหนังสือ อยู่ในเกณฑ์ดี การเขียน ความน่าเชื่อถือ และรูปเล่มและการพิมพ์ อยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างดี ข้อบกพร่อง ที่พบคือ การอ้างเอกสารส่วนใหญ่ยังไม่ถูกต้องตามวิธีการทางวิทยาศาสตร์ และยังไม่ได้มาตรฐานสากล การเย็บเล่มส่วนใหญ่ยังไม่แน่นหนา ข้อเสนอแนะในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ โครงการตำรา–ศิริราช ควรกำหนดรูปแบบ การลงรายการบรรณานุกรมให้เป็นแบบมาตรฐานสากล และจัดทำเป็นคู่มือสำหรับผู้แต่ง ควรมีการวางหลักการในการแก้ไขปรับปรุง เนื้อหาของหนังสือเป็นระยะแน่นอนอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เนื้อหาทันสมัยอยู่เสมอ ควรเพิ่มเลขหนังสือสากล เพื่อให้สอดคล้องกับการควบคุมบรรณานุกรมแห่งชาติ และเป็นการยกระดับมาตรฐานสิ่งพิมพ์ ควรนำเทคนิคการพิมพ์สมัยใหม่พิมพ์หนังสือที่มีเนื้อหามาก เพื่อให้รูปเล่มกะทัดรัดเหมาะแก่การหยิบอ่าน ควรแบ่งการพิมพ์เป็นหนังสือปกอ่อน และปกแข็ง เพื่อสนองคามต้องการของผู้ใช้หลายระดับและควรปรับปรุงด้านเข้าเล่มและปกให้แน่นหนาขึ้น ข้อเสนอแนะสำหรับการวิจัยขั้นต่อไป คือ ควรมีการประเมินผลจากผู้ใช้ เพื่อการศึกษาเปรียบเทียบ รวมทั้งการประเมินค่าหนังสือตำราแพทย์ภาษาไทยที่ผลิตโดยผู้จัดพิมพ์อื่นๆ และควรมีการติดตามผลความก้าวหน้าของหนังสือที่ผลิตโดยโครงการตำรา-ศิริราช