ลักษณะโครงสร้างทางไวยากรณ์ของข้อความที่เป็นภาพพจน์ ในวรรณกรรมร้อยแก้วภาษาไทยปัจจุบัน

Abstract

ในวิทยานิพนธ์นี้ผู้วิจัยมีจุดมุ่งหมายที่จะศึกษาลักษณะโครงการทางไวยากรณ์ของข้อความที่เป็นภาพพจน์ในวรรณกรรมร้อยแก้วภาษาไทยปัจจุบัน โดยจะศึกษาเฉพาะข้อความที่มีความหมายทำนองเปรียบเหมือนและที่มีความหมายทำนองเปรียบเป็น ข้อมูลที่นำมาศึกษาได้จากหนังสือที่เป็นวรรณกรรมร้อยแก้วภาษาไทยที่ผู้วิจัยได้เลือกไว้ประมาณ 30 เล่ม ซึ่งแต่งในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 6 ) จนถึงสมัยปัจจุบัน (พ.ศ. 2520) ผลการวิจัยสรุปได้ว่า ข้อความที่เป็นภาพพจน์ทำนองเปรียบเหมือนและทำนองเปรียบเป็นจะมีลักษณะโครงสร้างทางไวยากรณ์ ซึ่งวิเคราะห์ได้เป็น 5 หัวข้อคือ 1) ชนิดของประโยคซึ่งมีอยู่ 2 ชนิด ได้แก่ ประโยคสามัญและประโยคซับซ้อน 2) หน่วยประโยคซึ่งทำหน้าที่เป็นหน่วยโครงสร้างของประโยคสามัญมีอยู่ 5 ชนิด ส่วนบทอนุพากย์ ซึ่งทำหน้าที่เป็นหน่วยโครงสร้างของอนุพากย์ในประโยคซับซ้อนมีอยู่ 4 ชนิด 3) โครงสร้างของประโยค ประโยคสามัญที่มีข้อความเป็นภาพพจน์ทำนองเปรียบเหมือนจะมีโครงสร้างอยู่ 4 แบบ ที่มีข้อความเป็นภาพพจน์ทำนองเปรียบเป็นจะมีโครงสร้างอยู่ 5 แบบ 4) ชนิดของวลีมีอยู่ 2 ชนิดคือ นามวลีและกริยาวลี 5) ชนิดของหน่วยวลีในประโยคสามัญ หน่วยวลีซึ่งทำหน้าที่เป็นหน่วยโครงสร้างของนามวลีมี 5 ชนิด และของกริยาวลีมี 3 ชนิด ในประโยคซับซ้อนหน่วยวลีของนามวลีจะมี 4 ชนิด ส่วนหน่วยวลีของกริยาวลีจะมี 3 ชนิด 6) โครงสร้างของวลีในประโยคสามัญ นามวลีจะมีโครงสร้าง 5 แบบ กริยาวลีจะมีโครงสร้าง 4 แบบ ในประโยคซับซ้อนนามวลีจะมีโครงสร้าง 4 แบบ กริยาวลีจะมีโครงสร้าง 4 แบบ 7) หมวดคำในประโยคสามัญและประโยคซับซ้อนจะมี 17 หมวด ซึ่งแบ่งเป็นคำหลัก 4 หมวด และเป็นคำไวยากรณ์ 13 หมวด ใน 13 หมวดนี้แบ่งย่อยเป็นหมวดคำขยาย 10 หมวด และหมวดคำเชื่อม 3 หมวด ผลการวิจัยได้เสนอเป็นบทรวม 6 บท บทที่ 1) บทนำ กล่าวถึงวัตถุประสงค์ และขอบเขตของการวิจัย บทที่ 2) กล่าวถึงลักษณะของภาพพจน์และวิธีการแสดงภาพพจน์ในภาษาไทย บทที่ 3) กล่าวถึงโครงสร้างทางไวยากรณ์ของประโยคที่มีข้อความเป็นภาพพจน์ทั้งที่เป็นประโยคสามัญและประโยคซับซ้อน บทที่ 4) กล่าวถึงชนิดของวลีและโครงสร้างของวลีในประโยคที่มีข้อความเป็นภาพพจน์ บทที่ 5) กล่าวถึงหมวดคำที่ประกอบกันเป็นประโยคที่มีข้อความเป็นภาพพจน์ ส่วนบทที่ 6) เป็นการสรุปผลการวิจัยและเสนอแนะ โดยเสนอแนะให้ผู้ที่สนใจภาษาไทยศึกษา วิเคราะห์ลักษณะโครงสร้างทางไวยากรณ์ของข้อความที่มีลักษณะจำกัดทำนองเดียวกับข้อความที่เป็นภาพพจน์ เช่น สุภาษิต เป็นต้น