กรอบการพัฒนาสารสนเทศเพื่อการวางแผนกลยุทธ์ด้านการผลิตบัณฑิตระดับปริญญาตรี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ วิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอกของ สถาบันอุดมศึกษา นำเสนอแผนกลยุทธ์ด้านการผลิตบัณฑิตระดับปริญญาตรี การนำเสนอกรอบการพัฒนาสารสนเทศและคลังข้อมูลเพื่อการวางแผนกลยุทธ์ด้านการผลิตบัณฑิตระดับปริญญาตรี ซึ่งมีขอบเขตเพียงการนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาระบบสารสนเทศและคลังข้อมูล จากการศึกษาและวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอกของสถาบันอุดทศึกษา จากเอกสารที่เกี่ยวกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 9 (พ.ศ.2545-2549) พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และแผนพัฒนาการศึกษาระดับอุดมศึกษาฉบับที่ 9 (พ.ศ.2545-2549) ประกอบกับการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิที่เป็นผู้บริหารสถาบันอุดมศึกษาทั้งอดีตและปัจจุบัน ผู้บริหารทบวงมหาวิทยาลัย และผู้ทรงคุณวุฒิภายนอกที่เกี่ยวข้องกับการจัดทำแผน จำนวน 20 คน จากการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมของสถาบันอุดมศึกษา ไปพร้อมกับการวิเคราะห์ SWOT พบว่า 1) จุดแข็ง คือ นโยบาย/แผนงานของสถาบันอุดมศึกษา ความร่วมมือกับสถานประกอบการ ระบบประกันคุณภาพ ความสามารถระดมทุนและทรัพยากร ความคล่องตัวในการใช้จ่ายเงินงบประมาณ 2) จุดอ่อน คือ บุคลากรขาดทักษะสถาบันอุดมศึกษาขนาดเล็กที่เกิดขึ้นใหม่ 3) โอกาส คือ ประชากรที่เข้าสู่อุดทศึกษาเพิ่มขึ้น ตลาดแรงงานต้องการบันฑิตที่มีคุณภาพ การขยายตัวของผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ สถาบันอุดมศึกษาเอกชนและมหาวิทยาลัยต่างชาติมีจำนวนเพิ่มขึ้น ความเจริญทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ และนโยบายของรัฐบาลทางด้านการอุดมศึกษา 4) ภาวะคุกคาม คือ ภาวะวิกฤตเศรษฐกิจ และภาระหนี้ต่างประเทศ มีผลกระทบต่อการจัดสรรงบประมาณของรัฐ ผู้วิจัยได้นำผลจากการวิเคราะห์ SWOT มาจัดทำแผนกลยุทธ์ด้านการผลิตบัณฑิตในระดับปริญญาตรี ได้แก่ 1) ปฏิรูปหลักสูตรและการเรียนการสอน 2) การมีส่วนร่วมขององค์กร/หน่วยงานภายนอกหรือสถาบันอุดมศึกษาอื่น 3) พัฒนาระบบการมีงานทำ 4) พัฒนาระบบประกันคุณภาพภายในสถาบันอุดมศึกษา จากแผนกลยุทธ์ที่ได้จากการวิจัยในขั้นตอนแรกนั้น ผู้วิจัยได้ออกแบบระบบสารสนเทศเพื่อการวางแผนกลยุทธ์ด้านการผลิตบัณฑิตระดับปริญญาตรี ได้แก่ 1) ระบบงานหลักสูตรและการสอน ประกอบด้วยงานย่อย ได้แก่ รับเข้าศึกษา ทุนการศึกษา หลักสูตร ทะเบียนรายวิชา ทะเบียนอาจารย์ ตารางสอนตารางสอบ ทะเบียนเรียน ระเบียนประวัตินักศึกษา ระเบียนการศึกษา วางแผนการสอน และประเมินการสอน 2) ระบบงานความร่วมมือ เป็นงานสอนร่วมระหว่างภาคธุรกิจ-มหาวิทยาลัย ประกอบด้วยงานย่อย ได้แก่ ฝึกประสบการณ์วิชาชีพ สหกิจศึกษา การวิจัย และบริการวิชาการ 3) ระบบการมีงานทำ ประกอบด้วยงานย่อย ได้แก่ ผู้สำเร็จการศึกษา และศิษย์เก่า 4) ระบบงานประกันคุณภาพประกอบด้วยงานย่อย ประกันคุณภาพด้านหลักสูตรและการเรียนการสอน และประเมินคุณภาพภายนอกด้านคุณภาพบัณฑิต ผังการไหลของข้อมูลของระบบย่อยแสดงตามพจนานุกรมข้อมูลและโดยระบบคลังข้อมูลเพื่อการวางแผนกลยุทธ์ด้านการผลิตบัณฑิตระดับปริญญาตรี ระบบเหล่านี้เป็นแนวทางให้สถาบันอุดมศึกษาอื่นนำไปประยุกต์ใช้ในการจัดทำระบบข้อมูลและไปพัฒนาระบบสำหรับการวางแผนกลยุทธ์อย่างมีประสิทธิภาพ