ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้ออำนวย และการจัดการของผุ้ประกอบการพยาบาลอิสสระ

Abstract

การศึกษาเชิงประจักษ์โดยใช้ระเบียบวิธีเชิงคุณภาพแบบกรณีศึกษาในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพี่อศึกษาปัจจัยนำ ปัจจัยนำเอื้ออำนวย และการจัดการของผู้ประกอบการพยาบาลอิสระจำนวน 5 ราย รวมทั้งปัญหาที่เผชิญและการแก้ไข เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกและใช้แบบสัมภาษณ์ชนิดคำถามปลายเปิด จากกรณีศึกษาที่เป็นผู้ประกอบการพยาบาลอิสระซึ่งเป็นเจ้าของกิจการบนพื้นความรู้ทางการพยาบาลมามากกว่า 5 ปี ในลักษณะการประกอบการชนิดต่างๆ กัน ทั้งในเขตจังหวัดกรุงเทพมหานครและต่างจังหวัด จำนวน 5 ราย โดยคัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง วิเคราะห์ข้อมูล โดยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) ปัจจัยนำที่มีผลต่อการเป็นผู้ประกอบการพยาบาลอิสระ คือ ครอบครัว สถานศึกษา และสถานที่ทำงาน ปัจจัยนำในครอบครัวได้แก่ ได้รับการอบรมเลี้ยงดูแบบประชาธิปไตย เป็นบุตรคนโตในจำนวนพี่น้องหลายคน ครอบครัวมีอาชีพค้าขายและฐานะยากจน ทำให้ชีวิตวัยเด็กมีความลำบากและต้องรับผิดชอบภาระงานหนัก และได้รับการปลูกฝังให้มุ่งมั่นในการเรียนดี ปัจจัยนำในสถานศึกษา ได้ แก่การได้รับความรู้และทักษะ มีผลการเรียนดี เป็นตัวของตัวเอง ได้รับโอกาสศึกษาและอบรมต่อต่างประเทศ มีประสบการณ์เป็นผู้นำ และชอบทำกิจกรรม ส่วนปัจจัยนำในสถานที่ทำงาน ได้แก่ มีทักษะและประสบการณ์ในการปฏิบัติงานพยาบาลเฉพาะสาขา ได้รับโอกาส แสดงความสามารถด้านบริหาร มีโอกาสไปศึกษาดูงานต่างประเทศในสาขาที่ปฏิบัติ โอกาสในการขึ้นสู่ตำแหน่งระดับสูงเป็นไปได้ยาก ระบบสายงานมีระเบียบข้อบังคับมาก ทำให้ไม่มีอิสระในการทำงานและสภาพองค์กรไม่มั่นคง ซึ่งปัจจัยนำในสถานที่ทำงานยังเป็นเหตุ จูงใจที่มีอิทธิพลต่อการเป็นผู้ประกอบการพยาบาลอิสระได้มากที่สุด 2) ปัจจัยเอื้ออำนวยให้ริเริ่มประกอบการพยาบาลอิสระ ได้แก่ การมีศักยภาพและคุณลักษณะส่วนบุคคลที่เหมาะสมกับการเป็นผู้ประกอบการที่ดี มีพื้นฐานความรู้ทางการพยาบาลที่ดีและศาสตร์อื่นในด้านภาษาอังกฤษและความรู้เชิงธุรกิจ การมีแหล่งทุนและช่องทางหาแหล่งทุน การสนับสนุนจากครอบครัว มีพี่เลี้ยง อิทธิพลจากผู้อื่นในวงการเดียวกัน นโยบายรัฐบาลเปิดช่องทางให้ มีทัศนคติที่ดี ต่อวิชาชีพพยาบาล อายุที่เหมาะสม และสังคมมีความต้องการบริการสุขภาพเพิ่มขึ้น 3) การจัดการของผู้ประกอบการพยาบาลอิสระ ปฏิบัติตามหน้าที่พื้นฐาน 4 ประการ คือ การวางแผน การจัดโครงสร้าง การนำ และการควบคุมร่วมกับประเมินผล โดยมีการวางแผนด้านเงินทุน ทำเลที่ตั้ง บุคลากร วัสดุอุปกรณ์และการตลาด แต่ไม่ได้มีการเขียน แผนและจัดโครงสร้างไว้แบบหลวมๆ ในเบื้องต้น เริ่มจากกิจการเล็กๆ แบบครอบครัว ต่อเมื่อมีการขยายงานจึงจัดทำโครงสร้างอย่างเป็น ทางการ ในด้านการนำ มุ่งเน้นสร้างแรงจูงใจให้กับบุคลากร ในรูปค่าตอบแทน ค่าล่วงเวลา ให้อิสระในการทำงานและมีบรรยากาศในการทำงานแบบเป็นกันเอง ส่วนการควบคุมร่วมกับประเมินผลงานนั้น มีระบบประเมินบุคลากรในลักษณะ 360° โดยมีแบบฟอร์มในการ บันทึก จำนวนและความพึงพอใจของผู้รับบริการเป็นตัวชี้วัดความสำเร็จของผลงานอันดับแรก รองลงมาคือ ผลกำไรจากรายได้ 4) ปัญหาที่เผชิญและการแก้ไขของผู้ประกอบการพยาบาลอิสระ มีด้วยกัน 4 ประเด็นหลัก ได้แก่ ประเด็นแรก การขาดทุนใน ระยะเริ่มต้นที่ต้องอุทิศเวลา กำลังกายและใจด้วยตัวเอง และขาดทุนในระยะขยายงานที่เป็นผลกระทบจากนโยบายรัฐบาลลดค่าเงินบาท ตามสภาวะวิกฤติเศรษฐกิจ ที่ต้องตั้งสติ ยอมรับและค่อยๆ คิดหาทางแก้ไข ประเด็นที่สอง การจัดการด้านบุคลากร ให้มีมาตรฐานและ จำนวนตามที่ต้องการได้ จึงต้องมีการอบรมเองภายในและส่งอบรมภายนอกร่วมด้วย รวมทั้งมีการประกาศรับสมัครเพิ่มทั้งในระดับผู้ปฏิบัติและผู้ช่วยบริหาร ซึ่งในต่างจังหวัดประสบปัญหาด้านนี้มากที่สุดและยังคงต้องดำเนินการแก้ไขต่อเนื่องอยู่ ประเด็นที่สาม ปฏิบัติ ไม่ถูกต้องตามกฎหมายแรงงานและกฎหมายวิชาชีพ โดยต้องมีการเสียค่าปรับในเบื้องต้น จากนั้นต้องมีการศึกษาทำความเข้าใจและ ปรับให้ถูกต้องตามข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ประเด็นที่ 4 การบริหารเวลา ที่ต้องทำการจัดสรรเวลาให้ได้เหมาะสมกับทั้งครอบครัวและ การดำเนินธุรกิจ