การใช้แรงงานสตรีเชิงเศรษฐกิจของครอบครัวในชนบท : ศึกษาเฉพาะกรณีชุมชนเมืองเก่า อำเภอเมือง จังหวัดสุโขทัย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาการใช้แรงงานสตรีเชิงเศรษฐกิจของครอบครัวในชมชนเมืองเก่า อ.เมือง จ.สุโขทัยและสาเหตุที่ผู้หญิงเข้าร่วมแรงงานเชิงเศรษฐกิจและสภาพการใช้แรงงานสตรีฯ ก่อนและหลังการเปลี่ยนแปลงชุมชนการวิจัยได้แบ่งออกเป็นสองส่วน ส่วนแรกเสนอภาพชีวิตของผู้หญิงที่เป็นกรณีศึกษา 10 ราย ส่วนที่สองเป็นการเสนอภาพการใช้แรงงานสตรีฯ ในหมู่บ้านเมืองเก่า อ.เมือง จ.สุโขทัย ซึ่งใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ ผลการวิจัยพบว่าผู้หญิงที่ใช้แรงงานเชิงเศรษฐกิจในบ้านเมืองเก่าส่วนใหญ่จบการศึกษาในระดับ ประถมศึกษามีจำนวนสมาชิกในครอบครัวตั้งแต่ 2 คนขึ้นไป สูงสุดถึง 6 คน จำนวนสมาชิกจึงเป็นปัจจัยที่กำหนดไม่ได้ว่าจะเป็นแรงเสริมให้ผู้หญิงออกมาใช้แรงงานฯ อาชีพที่ผู้หญิงใช้แรงงานฯกลายเป็นอาชีพหลักที่นำรายได้ส่วนใหญ่มาให้ครอบครัวซึ่งสิ่งนี้สงผลสำคัญต่อบทบาทและการตัดสินใจภายในครอบครัวจากการที่ผู้หญิงมีอำนาจทางเศรษฐกิจภายในบ้าน แนวโน้มของการตัดสินใจในเรื่องต่างๆ ภายในบ้านรวมถึงบทบาทในสังคมจึงตกอยู่กับผู้หญิงเป็นส่วนใหญ่ ผลตอบแทนที่ผู้หญิงได้รับจากการใช้แรงงานฯจะอยู่ในรูปของเงินตรา ด้านช่วงเวลาในการทำงานแต่ละวันพบว่า การใช้แรงงานเชิงเศรษฐกิจเป็นงานที่กำหนดเวลาได้แน่นอนทุกวัน แต่งานบ้านเป็นงานที่กำหนดเวลาที่แน่นอนลงไปไม่ได้เนื่องจากงานบ้านเป็นงานที่ไม่มีวันสิ้นสุด สำหรับสาเหตุของการออกมาใช้แรงงานฯขึ้นอยู่กับเหตุผลทางด้านเศรษฐกิจเป็นสำคัญ รวมถึงความต้องการรายได้เพิ่มขึ้นเข้าสู่ครอบครัว โครงการอุทยานประวัติศาสตร์ก่อให้เกิดผลต่อรายได้หลักของครอบครัวเนื่องจากการเปลี่ยนอาชีพของผู้หญิงที่ใช้แรงงานฯส่วนหนึ่ง และรายได้ที่ได้รับจากการใช้แรงงานฯของผู้หญิงที่เพิ่มขึ้น การประกอบอาชีพที่เกี่ยวข้องกับอุทยานประวัติศาสตร์ฯ ทำให้ผู้หญิงมีอิสระในการประกอบอาชีพ อิสระในการเก็บรายได้มากกว่าการมีอาชีพเกษตรกรรม