ฐานะของเมืองสุพรรณบุรีในประวัติศาสตร์อยุธยา ระหว่าง พ.ศ. 1893 ถึง พ.ศ.2231

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้เป็นการศึกษาถึงฐานะของเมืองสุพรรณบุรีในประวัติศาสตร์ อยุธยาในระหว่าง พ.ศ. 1893 ถึง พ.ศ. 2231 ซึ่งเป็นระยะที่ปรากฏหลักฐานที่จะนำ มาใช้เป็นข้อมูลในการศึกษาและ เรียบเรียงวิทยานิพนธ์ได้ชัดเจนที่สุด โดยมีวัตถุประสงค์ ในการศึกษาคือ เพื่อศึกษาถึงฐานะของเมืองสุพรรณบุรีในด้านการเมือง ซึ่งปรากฏในประวัติศาสตร์อยุธยานับแต่ พ.ศ. 1893 เป็นต้นมา และเพื่อศึกษาถึงปัจจัยวัยต่างๆ ตลอดจนผลกระทบที่ทำให้ฐานะทางการเมืองของสุพรรณบุรีเปลี่ยนแปลงไปในสมัยอยุธยา จากการศึกษาสรุปได้ว่า ฐานะของเมืองสุพรรณบุรีในประวัติศาสตร์อยุธยานั้นมีการเปลี่ยนแปลงในแนวตั้ง โดย เริ่มจากการเป็นเมืองอิสระในระยะรัชกาลสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 1 ถึงรัชกาลสมเด็จพระรามราชาธิราช ครั้นถึงรัชกาลสมเด็จพระนครินทราธิราช สุพรรณบุรีก็ถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของอยุธยาอย่างแท้จริง ในฐานะเมืองลูกหลวง แต่ก็เป็นการดำรงฐานะในระยะสั้น เพราะในรัชกาลต่อมาคือรัชกาลสมเด็จพระบรมราชาธิราช ที่ 2 นั้น เมืองพิษณุโลกเป็นเมืองลูกหลวงแห่งใหม่ที่สมเด็จพระบรมราชาที่ 2 ทรงส่งพระโอรสไปปกครองแทน ฐานะของเมืองสุพรรณบุรีก็ค่อยลดลงมา เป็นหัวเมืองในเขตราชธานี และ เมื่อสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงปฏิรูปการปกครอง สุพรรณบุรีได้ถูกจัด เป็นหัวเมืองชั้นในหรือหัวเมืองชั้นจัตวาของอยุธยา แต่เมื่อเกิดสงครามระหว่างอยุธยากับพม่าขึ้นนับ ตั้งแต่รัชกาลสมเด็จพระมหาจักรพรรดิเป็นต้นมา บทบาทและความสำคัญของเมืองสุพรรณบุรีที่เลือนหายไปจากพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาก็ปรากฏอีกครั้งในฐานะของ เรื่องที่อยู่ในเส้นทาง ยุทธศาสตร์ระหว่างอยุธยาและพม่า โดยเฉพาะในช่วงที่เกิดสงครามบ่อยครั้งคือช่วงรัชกาล สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ, สมเด็จพระนเรศวร และสมเด็จพระนารายณ์