การศึกษาเซลล์และสารชีวเคมีในน้ำล้างถุงลมและซีรั่ม ของผู้ป่วยมะเร็งปอด

Abstract

น้ำที่ได้จากการล้างถุงลมนอกจากมีประโยชน์ต่อการศึกษาการเปลี่ยนแปลงของเซลล์และสารชีวเคมีต่าง ๆ ในถุงลมแล้วยังใช้ในการวินิจฉัยโรคได้อีกด้วย เนื่องจากโรคมะเร็งปอดเป็นสาเหตุการตาย และเป็นปัญหาสาธารณะที่สำคัญของประเทศ แต่มีการศึกษาการเปลี่ยนแปลงในถุงลมของผู้ป่วยมะเร็งปอดน้อย ดังนั้นในรายงานนี้จึงมีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาการเปลี่ยนแปลงของเซลล์และสารชีวเคมีระหว่างน้ำล้างถุงลมของปอดข้างที่มีรอยโรค (Lesion) กับไม่มีรอยโรค (Non-Lesion) โดยใช้ภาพถ่ายรังสีและการตรวจหลอดลม นอกจากนี้ซึ่งเปรียบเทียบสารชีวิเคมีในน้ำล้างถุงลม จากปอดทั้งสองข้างกับซีรั่มของผู้ป่วยมะเร็งปอดคนเดียวกัน ได้ทำการศึกษาน้ำล้างถุงลม และซีรั่มของผู้ป่วยมะเร็งปอดจำนวน 18 คน มีอายุเฉลี่ย 67±9.7 ปี เป็นเพศชาย 16 คน เพศหญิง 2 คน ผลการศึกษาทางเซลล์วิทยา พบว่าจำนวนของเซลล์ทั้งหมดในน้ำล้างถุงลมจากปอดข้างที่มีรอยโรค มีปริมาณมากขึ้น 3 เท่า เมื่อเปรียบเทียบกับข้างที่ไม่มีรอยโรค และจำนวนเซลล์ในน้ำล้างถุงลมจากปอดทั้งสองข้างของผู้ป่วยสูงกว่าค่าปกติที่มีรายงานในต่างประเทศ และสัดส่วนของเซลล์ท่เพิ่มมากขึ้นเป็น Neutrophil ผลการศึกษาสารชีวเคมีได้แก่โปรตีนทั้งหมด (Total protein) เอนไซม์ Amylase, Lactate dehydrogenase (LDH) และไอโซเอนไซม์ Gamma-glutamyltransferase (GGT), Creatine kinase (CK), Carcinoembryonic antigen (CEA), Sialic acid, Glucose และ Urea พบว่าในน้ำล้างถุงลมของปอดข้างที่มีรอยโรค มีปริมาณของโปรตน Amylase, LDH, CEA, Sialic acid และ Urea สูงกว่าข้างที่ไม่มีรอยโรค แต่ไม่แตกต่างกันทางสถิติ และพบว่าปริมาณของสารชีวเคมี ดังกล่าวในน้ำล้างถุงลมของปอดทั้งสองข้างสูงกว่าข้างที่ไม่มีรอยโรค แต่ไม่แตกต่างกันทางสถิติ และพบว่าปริมาณของสารชีวเคมี ดังกล่าวในน้ำล้างถุงลมของปอดทั้งสองข้างสูงกว่าค่าปกติที่มีรายงานในต่างประเทศเป็น ร้อยละ 94.4, 77.8, 100, 89, 55.6, 94.4 ตามลำดับ นอกจากนี้ยังพบ LDH-1 ไอโซเอนไซม์ในน้ำล้างถุงลมของปอดทั้งสองข้างสูงกว่าชนิดอื่น ส่วนในซีรั่มของผู้ป่วยมะเร็งปอด พบ Amylase, LDH, CEA, Sialic acid และ Urea สูงกว่าค่าปกติ ร้อยละ 11.1, 61.1, 94.4, 72 และ 5.6 ตามลำดับ นอกจากนี้ พบว่า LDH-2 ไอโซเอนไซม์สูงกว่า ชนิดอื่นและยังพบว่าค่าซีรั่มแอลบูมินต่ำกว่าปกติ ขณะที่แกมม่าโกลบูลินสูงกว่าปกติด้วย โดยสรุปจากผลการศึกษานี้ได้แสดงให้เห็นว่า การตรวจเซลล์และสารชีวเคมีในน้ำล้างถุงลมสามารถพัฒนาขึ้นได้ และได้ค่าของจำนวนเซลล์รวมทั้งสารชีวเคมีบางชนิดที่ยังไม่มีในรายงานอื่น ๆ โดยเฉพาะค่า LDH และไอโซเอนไซม์ Amylase และ Sialic acid ที่สูงกว่าปกติ และมีการเปลี่ยนแปลงที่น่าสนใจ รวมทั้งสัดส่วนของ Neutrophil ที่พบสูงมาก ในน้ำล้างถุงลมของผู้ป่วยมะเร็งปอด เชื่อว่าข้อมูลเหล่านี้จะเป็นประโยชน์ในการศึกษาการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในถุงลมและการวินิจฉัยโรคมะเร็งปอดได้ต่อไป