การออกแบบระบบระบายน้ำ เพื่อป้องกันน้ำท่วม สำหรับพื้นที่ราบเชิงเขาชายฝั่งทะเล : กรณีพื้นที่ศึกษา เขตลุ่มน้ำกะรน จังหวัดภูเก็ต

Abstract

การศึกษาการออกแบบระบบระบายน้ำเพื่อป้องกันน้ำท่วม สำหรับพื้นที่ราบเชิงเขาชายฝั่งทะเลนี้ ได้เลือกใช้พื้นที่ลุ่มน้ำกะรน ซึ่งเป็นลุ่มน้ำขนาดเล็ก มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 8 ตารางกิโลเมตร เป็นพื้นที่ตัวแทน ปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดินจากสภาพชนบทเป็นสภาพในเมือง ในการศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาปัญหาน้ำท่วมในสนาม และการปรับหาค่าตัวแปรทางด้านชลศาสตร์ของพื้นที่จากข้อมูลภาคสนาม โปรแกรมที่จะใช้ในการประเมินและออกแบบปรับปรุงระบบระบายน้ำ พร้อมทั้งหาระบบระบายน้ำที่เหมาะสมต่อสภาพการใช้ที่ดินปัจจุบันและอนาคต ผลจากการสำรวจภาคสนามและจากการประเมิน พบว่าพื้นที่ลุ่มน้ำกะรนจะต้องมีการออกแบบระบบระบายน้ำใหม่ โดยพิจารณาตามแต่ลักษณะพื้นที่ กล่าวคือ การลดอัตราการหลากจากพื้นที่ต้นน้ำ โดยการสร้างเขื่อนหรือฝาย หรือการปลูกป่า ซึ่งได้ใช้วิธี RATIONAL และ SCS ช่วยในการหาอัตราน้ำหลากในการศึกษา สำหรับพื้นที่ราบเชิงเขา โดยการใช้ระบบท่อระบายน้ำ, รางระบายน้ำ และการสร้างสระพักน้ำ ซึ่งการออกแบบระบบระบายน้ำเขตพื้นที่ราบเชิงเขานี้ จะได้ประยุกต์ใช้แบบจำลอง SWMM ช่วยในการปรับปรุงออกแบบระบบระบายน้ำ สำหรับพื้นที่ชายฝั่งทะเล ใช้วิธีการเพิ่มจุดระบายน้ำออกสู่ทะเล ผลที่ได้จากการศึกษาพบว่า รูปแบบการออกแบบระบบระบายน้ำที่เหมาะสมสำหรับพื้นที่ลุ่มน้ำกะรนคือ การออกแบบระบบระบายน้ำในเขตพื้นที่ราบเชิงเขาให้เพียงพอ โดยใช้ระบบท่อระบายน้ำ ในพื้นที่ที่ต้องออกแบบระบบระบายน้ำใหม่ และระบบรางระบาย ในพื้นที่ที่มีระบบรางระบายน้ำเดิมอยู่แล้ว และเพิ่มจุดระบายน้ำออกสู่ทะเล สำหรับพื้นที่ชายฝั่งทะเล ส่วนการสร้างเขื่อน หรือฝาย หรือ การปลูกป่า ในเขตพื้นที่ต้นน้ำและการสร้างสระพักน้ำในเขตพื้นที่ราบเชิงเขา จะมีต้นทุนในการดำเนินการสูง จึงไม่เหมาะสมที่จะใช้เป็นรูปแบบในการออกแบบระบบระบายน้ำสำหรับลุ่มน้ำกะรน แต่อาจเป็นรูปแบบที่เหมาะสมในการวางแผนการใช้ที่ดินและการออกแบบระบบระบายน้ำสำหรับพื้นที่อื่นต่อไป