ความแตกต่างของความยืดหยุ่นของหลอดเลือดและการทำงานของเซลล์เอนโดทีเลียมในผู้ป่วยที่มีภาวะสมองขาดเลือดเฉียบพลันและกลุ่มควบคุม

Abstract

ที่มา ในปัจจุบันพบว่าปัจจัยบางอย่างได้แก่ การลดลงของความยืดหยุ่นของหลอดเลือด (arterial stiffness) และความผิดปกติของการทำงานของเซลล์เอนโดทีเลียม (endothelial dysfunction) อาจมีส่วนสำคัญในการเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคสมองขาดเลือดได้ วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้เพื่อศึกษาความแตกต่างในด้านค่าเฉลี่ยของความไม่ยืดหยุ่นของหลอดเลือดและความผิดปกติของการทำงานของเซลล์เอนโดทีเลียมในผู้ป่วยไทยที่มีหลอดเลือดสมองขนาดเล็กตีบเฉียบพลัน เปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม วิธีการศึกษา ผู้ป่วยหลอดเลือดสมองขนาดเล็กตีบเฉียบพลันที่มีอาการมาไม่เกิน 7 วันที่เข้ามารับการรักษาในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์สภากาชาดไทยระหว่างเดือนกรกฎาคม พ.ศ.2554 ถึงเดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2554 เปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุมที่มีอายุและเพศเข้ากันได้กับผู้ป่วย โดยทำการวัดความไม่ยืดหยุ่นของหลอดเลือดโดยใช้ SphygmoCor apparatus ซึ่งเป็นวิธีการที่ได้รับการยอมรับว่ามีมาตรฐาน และตรวจความผิดปกติของการทำงานของเซลล์เอนโดทีเลียมวัดโดยเครื่องมือ EndoPAT-2000 system ผลการศึกษา มีผู้ป่วยที่มีโรคหลอดเลือดสมองขนาดเล็กตีบจำนวน 20 รายและกลุ่มควบคุม 20 ราย พบว่าผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองขนาดเล็กตีบเฉียบพลันมีค่าความไม่ยืดหยุ่นของหลอดเลือดสูงกว่ากลุ่มควบคุม (CF-PWV 10.4±3.55 m/s vs. 8.7±1.83 m/s, respectively, p = 0.013). ในทางตรงกันข้ามพบว่าผู้ป่วยมีความผิดปกติของการทำงานของเซลล์เอนโดทีเลียมน้อยกว่ากลุ่มควบคุม (RHI-PAT of the patients 2.5±0.65 % vs. RHI-PAT of the control 2.0±0.61%, p=0.016) แต่เมื่อได้ทำการพิจารณาค่าความดันโลหิต (Systolic BP) ร่วมด้วยพบว่า ค่าความไม่ยืดหยุ่นของหลอดเลือดและค่าความผิดปกติของการทำงานของเซลล์เอนโดทีเลียมของทั้งผู้ป่วยและกลุ่มควบคุมไม่ได้แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สรุปผลการศึกษา ค่าความไม่ยืดหยุ่นของหลอดเลือดและความผิดปกติของการทำงานของเซลล์เอนโดทีเลียมของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองขนาดเล็กตีบไม่แตกต่างจากกลุ่มควบคุม