ปัจจัยที่มีผลต่อการดำรงอยู่และการปรับตัวของละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์ไทย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการดำรงอยู่ของละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์ไทย 2. เพื่อศึกษาการปรับตัวของละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์ไทย ภายใต้กรอบแนวคิดเกี่ยวกับละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์ กระบวนการผลิตและการผลิตซ้ำละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์ การผลิตซ้ำ ปัจจัยที่มีผลต่อกระบวนการผลิตละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์ แนวคิดเกี่ยวกับผู้ชมละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์ โดยระเบียบวิธีวิจัยนั้นเป็นการรวบรวมข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึกบุคลากรฝ่ายผลิตรายการ สถานีโทรทัศน์ที่ออกอากาศ และผู้ชมละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์ รวมทั้งวิเคราะห์เนื้อหาละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์เรื่องโกมินทร์และกุลาแสนสวย ผลการวิจัยพบว่าปัจจัยที่มีผลต่อการดำรงอยู่ของละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์มี 3 ปัจจัย คือ ปัจจัยด้านผู้ผลิตรายการ ด้านสถานีโทรทัศน์ และด้านผู้ชมละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์ ในด้านผู้ผลิตรายการนั้นปัจจัยที่เกื้อหนุนต่อการดำรงอยู่ของละครพื้นบ้าน คือ เป้าหมายและเจตนารมณ์ของผู้ผลิต โครงสร้างองค์กร การดำเนินงาน บุคคลากรในการผลิต งบประมาณ กลุ่มเป้าหมาย ช่องทางในการเผยแพร่ ความสัมพันธ์ระหว่างองค์กรผู้ผลิตกับสถานีโทรทัศน์ที่ออกอากาศ กระบวนการผลิตและการผลิตซ้ำ ด้านสถานีโทรทัศน์มีปัจจัยที่เกื้อหนุนต่อการดำรงอยู่ของละครพื้นบ้าน คือ นโยบายของสถานีโทรทัศน์ ความสัมพันธ์ระหว่างสถานีโทรทัศน์กับผู้ผลิต ผลประโยชน์ด้านธุรกิจ และกลุ่มเป้าหมาย ในด้านผู้ชมละครพื้นบ้านนั้นพบว่ามีผลต่อการดำรงอยู่ของละครพื้นบ้านทางโทรทัศน์ในด้านการปรับตัวของผู้ผลิตที่ต้องผลิตผลงานให้สอดคล้องกับรสนิยมผู้ชม โดยปัจจัยที่มีผลต่อการดำรงอยู่ของบริษัท สามเศียร จำกัด คือ ความเข้มแข็งขององค์กรผู้ผลิตเอง ในขณะที่ปัจจัยที่มีผลมากที่สุดต่อการดำรงอยู่ของบริษัท เมืองละคร จำกัด ขึ้นอยู่กับปัจจัยด้านสถานีมากที่สุด ในด้านการปรับตัวเพื่อการดำรงอยู่ของละครพื้นบ้านนั้นพบว่ามีการปรับตัวด้านเนื้อหา และมีการปรับเปลี่ยนองค์ประกอบอื่นๆของละคร ได้แก่ การแต่งกายของผู้แสดง ฉากและอุปกรณ์ประกอบฉาก เทคนิคพิเศษ ภาษาและบทสนทนา ดนตรีและเพลงประกอบเพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของผู้ชม