ความชุกของเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในบุคลากรและเชื้อราในอากาศ ในอาคารที่มีระบบจัดการอากาศ

Abstract

มีการรายงานปัญหาการพบเห็นเชื้อรา และปัญหาน้ำรั่วซึมของอาคารสูงแห่งหนึ่งในมหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นอาคารปิดและมีระบบจัดการอากาศ ทำให้บุคลากรที่ทำงานภายในอาคารตระหนักถึงโอกาสเสี่ยงที่จะสัมผัสเชื้อรา และโรคภูมิแพ้ต่อเชื้อรา วัตถุประสงค์ของการศึกษาแบบภาพตัดขวาง ณ จุดเวลาใดเวลาหนึ่งในครั้งนี้ เพื่อหาความชุกของเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในบุคลากร ความชุกของเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในอาคาร และปริมาณของเชื้อราในอากาศ รวมถึงปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมที่มีความสัมพันธ์กับเชื้อราในอากาศในอาคาร ทำการเก็บข้อมูลตั้งแต่เดือนเมษายน ถึง พฤษภาคม 2551 โดยใช้แบบสอบถามที่ปรับปรุงมาจาก International study of asthma and allergies in childhood (ISAAC) ในบุคลากรที่ทำงานในอาคาร จำนวน 404 ฉบับ คิดเป็นอัตราการตอบกลับร้อยละ 68.56 ในจำนวนนี้เป็นประชากรกลุ่มตัวอย่างที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์การศึกษาวิจัย 253 คน ความชุกของเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในอาคาร และเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ที่เกิดขึ้นในอาคาร ใน 1 เดือนที่ผ่านมา คิดเป็นร้อยละ 49.21 และ 9.52 ตามลำดับ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในอาคาร ใน 1 เดือนที่ผ่านมา ได้แก่ ประวัติโรคหอบหืด พบเชื้อราในสถานที่ทำงาน และการปูพรมบริเวณสถานที่ทำงาน (p <0.05) โดยบุคลากรที่ทำงานในอาคารที่มีปัจจัยดังกล่าวมีโอกาสเกิดเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในอาคารมากกว่า 2 เท่าของบุคลากรที่ทำงานในอาคารแต่ไม่ได้มีปัจจัยเหล่านี้ จากการสำรวจห้องในอาคาร พบปริมาณเชื้อราในอากาศในอาคารมีค่ามัธยฐานเท่ากับ 198 Colony Forming Unit (CFU)/m³ (IQR=108-278 CFU/m³) คาร์บอนไดออกไซด์ และความชื้นสัมพัทธ์เป็นปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับปริมาณเชื้อราในอากาศ (p <0.05) ผลการศึกษาวิจัยครั้งนี้แสดงให้เห็นว่า ความชุกของเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ในบุคลากรที่ทำงานในอาคารแห่งนี้สูงกว่าประชากรทั่วไปของประเทศไทย แต่พบว่าเพียงส่วนน้อยที่เป็นเยื่อจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ที่เกิดขึ้นในอาคารแต่ไม่ได้ขึ้นอยู่กับปริมาณของเชื้อรา ปริมาณเชื้อราในอาคารขึ้นอยู่กับปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ และความชื้นสัมพัทธ์แต่ไม่ขึ้นอยู่กับการพบเห็นเชื้อรา น้ำรั่ว/น้ำขัง หยดน้ำจากการกลั่นตัว หรือกลิ่นชื้นในสถานที่ทำงาน