การประยุกต์แนวคิดการตลาดเพื่อสังคมในการเผยแผ่ธรรมะ กรณีศึกษา : พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการประยุกต์ใช้แนวคิดการตลาดเพื่อ สังคมกับการเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี และศึกษาปัญหาและอุปสรรค ตลอดจนทางออก ที่พึงประสงค์ของการเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี โดยดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลจาก การศึกษา วิเคราะห์เอกสารต่างๆ และการสัมภาษณ์บุคคลผู้ใกล้ชิด กลุ่มลูกศิษย์ของพระมหาวุฒิชัย วชิร เมธี ตลอดจนกลุ่มผู้ติดตามผลงานทั้งที่ชื่นชมและไม่ชื่นชมการเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี ผลการวิจัยพบว่า 1. หลักคิดในการเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี สะท้อนให้เห็นการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ในเชิงรุก (Active Buddhism) โดยมีเป้าหมายคือการให้พุทธศาสนิกชนนำธรรมะมาใช้ใน ชีวิตประจำวัน โดยใช้ยุทธศาสตร์ในการเผยแผ่ที่เรียกว่า “เข้าใกล้ เข้าใจ เข้าถึง” 2. การเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี ซึ่งใช้ยุทธศาสตร์ “เข้าใกล้ เข้าใจ เข้าถึง” ประกอบด้วย ยุทธวิธีในการดำเนินงาน 3 ประการคือ การเปลี่ยนภาพลักษณ์ของพระพุทธศาสนาให้มีความทันสมัย การนำเสนอพุทธศาสนาให้เข้าใจง่าย และ การแปรทฤษฎีสู่การปฏิบัติในชีวิตจริง 3. การเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี สะท้อนให้เห็นถึงการประยุกต์ใช้หลักการตลาดเพื่อสังคมใน ขั้นตอนของการสำรวจปัญหาพื้นฐาน การวิเคราะห์สภาวะแวดล้อม (SWOT Analysis) การเลือก กลุ่มเป้าหมายในการรับการเผยแผ่ธรรมะ และการกำหนดส่วนผสมทางการตลาด อันได้แก่ ผลิตภัณฑ์ ช่องทางและการสื่อสารเพื่อเผยแผ่ธรรมะ ปัญหาและอุปสรรคในการเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี ได้แก่ ปัญหาจากการตีความบทบาท ที่พึงประสงค์ของพระในสื่อ ปัญหาจากทัศนคติและการรับรู้ของคน ปัญหาคุณสมบัติเรื่องวัยของผู้เผยแผ่ ปัญหาด้านบุคลากร ปัญหาด้านการบริหารจัดการ ปัญหาในเชิงข้อจำกัดด้านเทคโนโลยีการสื่อสาร ปัญหา ด้านประเด็นในการนำเสนอและปัญหาด้านการรู้เท่าทันผู้แสวงหาผลประโยชน์ ทางออกที่พึงประสงค์ หลักในการแก้ไขปัญหาเหล่านี้ ได้แก่ การเพิ่มจำนวนและพัฒนาคุณภาพบุคลากร การเพิ่มช่องทางและ ปรับเปลี่ยนสื่อที่ใช้ในการเผยแพร่ให้มีความเชื่อมโยงถึงกันเพื่อลดข้อจำกัดด้านสื่อ และการใช้สื่อกระแส หลักเพื่อสื่อสารให้กลุ่มเป้าหมายมีความเข้าใจที่ถูกต้องต่อคุณสมบัติ และบทบาทของพระสงฆ์ที่มีต่อสังคม