บทบาทและโครงสร้างของสถาบันตรวจเงินแผ่นดิน

Abstract

ปัจจุบันสำนักงานตรวจเงินแผ่นดินของไทย มักถูกมองว่าไม่มีประสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน เพราะไม่สามารถควบคุมและตรวจสอบการใช้จ่ายเงินของรัฐได้อย่างจริงจัง ทำให้เกิดการทุจริตทางการเงินในหลายหน่วยงานและต่อเนื่องกันหลายปีกว่าที่สำนักงานตรวจเงินแผ่นดินจะตรวจพบ จากการศึกษาวิจัยโดยการค้นคว้าศึกษาเนื้อหารายละเอียดของกฎหมายพบว่า สาเหตุใหญ่เกิดจากสำนักงานตรวจเงินแผ่นดินของไทยมีความเป็นอิสระและเป็นกลางไม่เพียงพอ และหน่วยงานของรัฐขาดระบบการควบคุมภายในที่ดี ในหลายประเทศมีบทบัญญัติของกฎหมายให้มีสถาบันตรวจเงินแผ่นดินทำหน้าที่ควบคุมและตรวจสอบการใช้จ่ายเงินแตกต่างกันไป แต่ไม่ว่าสถาบันตรวจเงินแผ่นดินจะมีรูปแบบใดก็ตาม ส่วนใหญ่จะมีกฎหมายบัญญัติให้สถาบันตรวจเงินแผ่นดินเป็นหน่วยงานอิสระและเป็นกลาง มีบทบาทในการวางหลักเกณฑ์และมาตรฐานการบัญชี การควบคุมภายในเพื่อให้หน่วยงานของรัฐนำไปปฏิบัติ ข้อเสนอแนะจากการศึกษาวิจัยคือ รัฐบาลควรปรับปรุงบทบาทและโครงสร้างของสถาบันตรวจเงินแผ่นดิน ให้มีคณะบุคคลรับผิดชอบการตรวจเงินแผ่นดินของรัฐและจัดองค์กรตามหลักกฎหมายปกครอง มีหลักประกันความเป็นอิสระและเป็นกลางโดยบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญของประเทศ และปรับปรุงให้มีระบบการควบคุมภายในของหน่วยงานของรัฐทุกหน่วย เสริมสร้างให้เจ้าหน้าที่ของรัฐมีจิตสำนึกในความรับผิดชอบต่อสาธารณะ (Accountability) ในการใช้จ่ายเงินของแผ่นดินและหากทุกคนช่วยกันดูแลปกป้องผลประโยชน์ของรัฐ ยึดมั่นในความซื่อสัตย์สุจริตแล้ว โดยแนวความคิดทางทฤษฎีการควบคุมการใช้จ่ายเงินโดยองค์กรใดๆ ย่อมลดความจำเป็นลงไปเอง