แดนแห่งกรรมสิทธิ์ : ศึกษาเฉพาะกรณีการขนส่งมวลชนใต้ดิน

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายจะศึกษาเรื่องแดนแห่งกรรมสิทธิ์ใต้พื้นดินเพื่อหามาตรการทางกฎหมายสำหรับเป็นแนวทางในการที่รัฐจะได้ดำเนินการจัดสร้างระบบขนส่งมวลชนใต้พื้นดิน (Underground Mass Transportation) ผลการศึกษาพบว่าแม้บทบัญญัติในเรื่องแดนแห่งกรรมสิทธิ์ตามกฎหมายไทยจะมิได้กำหนดความหมาย ลักษณะทางกฎหมาย และขอบเขตแดนแห่งกรรมสิทธิ์ไว้ก็ตาม แต่สามารถทราบได้จากตำราและบรรทัดฐานของคำพิพากษาศาลฎีกา ปัญหาสำคัญที่ประสบในปัจจุบันก็คือ ปัญหาในเรื่องการจำกัดการใช้สิทธิใต้พื้นดิน เพื่อวัตถุประสงค์ในการจัดสร้างระบบขนส่งมวลชนใต้ดิน ซึ่งขณะนี้ประเทศไทยยังมิได้มีกฎหมายที่ตราขึ้นโดยเฉพาะเพื่อนำมาปรับใช้แก่กรณีดังกล่าวได้ เนื่องจากบทบัญญัติในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ยังไม่มีความเหมาะสมแก่การจำกัดสิทธิเพื่อการดังกล่าว และโดยเหตุที่การดำเนินการดังกล่าวมิใช่เป็นการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ ที่เป็นการทำให้ที่ดินกลับตกมาเป็นของรัฐโดยสิ้นเชิง หากแต่เป็นการที่รัฐมีความประสงค์ที่จะจำกัดการใช้สิทธิเฉพาะแต่ส่วนที่อยู่ใต้พื้นดินผู้เขียนจึงได้เสนอแนวทางในการแก้ปัญหาดังกล่าว ว่ารัฐควรดำเนินการตรากฎหมายขึ้นใหม่เพื่อนำมาใช้บังคับแก่การก่อสร้างและเปิดให้บริการระบบขนส่งมวลชนใต้พื้นดินเป็นการเฉพาะ