การตรวจพิจารณาโฆษณายาทางสื่อวิทยุกระจายเสียงและวิทยุโทรทัศน์ ของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาลักษณะการกระทำผิดตามพระราชบัญญัติยา ภายใต้เกณฑ์ของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา และเพื่อศึกษาลักษณะประเภทยาที่มีการทำผิดตามพระราชบัญญัติยา ภายใต้เกณฑ์ของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาโดยใช้วิธีการวิจัยในเชิงปริมาณโดยเก็บข้อมูลจากคำขอโฆษณายาทางสื่อวิทยุกระจายเสียงและวิทยุโทรทัศน์ ในปี พ.ศ. 2538 และ พ.ศ. 2539 และสัมภาษณ์คณะอนุกรรมการตรวจพิจารณาคำขอโฆษณายาซึ่งปฏิบัติงานในช่วงเวลาดังกล่าว ผลการวิจัยพบว่า 1. ลักษณะการกระทำผิดที่พบได้มากเรียงตามลำดับ 5 อันดับแรกคือ โฆษณามีข้อความไม่ครบถ้วนตามเกณฑ์ (ร้อยละ 42.48), ใช้ภาษารูปภาพไม่เหมาะสม (ร้อยละ 32.42), โฆษณาสรรพคุณยาเป็นเท็จเกินจริง (ร้อยละ 9.28), โฆษณาโดยแสดงอาการทุกข์ทรมาน (ร้อยละ 3.53) และโฆษณาโอ้อวดสรรพคุณยา (ร้อยละ 3.01) 2. ลักษณะประเภทยาที่มีการกระทำผิดพบมากเรียงตามลำดับ 5 อันดับแรกคือ ยาใช้ภายนอก, เฉพาะที่ (ร้อยละ 15.43), ยาบำรุงวิตามิน (ร้อยละ 15.41), ยาลดไข้แก้ปวด (ร้อยละ 13.10), ยาทาคลายปวดเมื่อย (ร้อยละ 12.33) และยาแก้ไอชุ่มคอ (ร้อยละ 11.17) 3. การดำเนินงานตรวจพิจารณาคำขอโฆษณายาของคณะอนุกรรมการพบว่า ความหลากหลายในวิชาชีพ ทำให้เกื้อหนุนในการให้ข้อมูลเชิงวิชาการเฉพาะด้านประกอบการตัดสินใจได้ แต่การตัดสินใจของคณะอนุกรรมการก็ขึ้นอยู่กับองค์ประชุมในแต่ละครั้ง นอกจากนี้ไม่ค่อยกล้าตัดสินใจเด็ดขาด เพราะห่วงภาพพจน์ และการมีความสัมพันธ์ส่วนตัวระหว่างผู้ประกอบธุรกิจกับอนุกรรมการบางคน