การประยุกต์ใช้แบบจำลองการเสื่อมสภาพของโครงสร้างทางในการวางแผนงานบำรุงทางโดยวิธีวิเคราะห์ค่าใช้จ่ายตลอดอายุการใช้งาน

Abstract

ปัจจุบันการวางแผนงบประมาณสำหรับงานเสริมผิวทาง และการบูรณะโครงสร้างทางในประเทศไทยใช้การพิจารณาจากค่าดัชนีความขรุขระสากล (International Roughness Index, IRI) เป็นตัวชี้วัดระดับการให้บริการของสายทางเป็นหลัก รวมถึงข้อมูลความเสียหายผิวทาง อายุบริการและปริมาณการจราจร เป็นต้น อย่างไรก็ตามปัจจัยดังกล่าวแสดงให้เห็นถึงความเสียหายในระดับผิวทางเท่านั้น โดยไม่สามารถสะท้อนให้เห็นถึงความแข็งแรงหรืออายุคงเหลือของโครงสร้างทางได้ งานวิจัยนี้ได้พัฒนาแบบจำลองการเสื่อมสภาพของโครงสร้างทางเพื่อใช้ในการพยากรณ์ค่าความแข็งแรงของโครงสร้างชั้นพื้นทางในอนาคตโดยกำหนดให้ค่าอีลาสติกโมดูลัสของชั้นพื้นทาง (E2) เป็นตัวแทนสภาพความแข็งแรงของโครงสร้างชั้นทางและนำเสนอกรอบวิธีคิดในการวิเคราะห์หารูปแบบวิธีการซ่อมบำรุงที่เหมาะสม โดยพิจารณาจากแนวทางการวิเคราะห์ต้นทุนค่าใช้จ่ายตลอดอายุการใช้งานเปรียบเทียบระหว่างแนวทางการซ่อมบำรุงแบบเสริมผิวและการบูรณะโครงสร้างชั้นทาง โดยอาศัยข้อมูลจากแบบจำลองการเสื่อมสภาพของโครงสร้างทาง จากผลการวิเคราะห์พบว่าสายทางที่กำหนดค่า IRI เป้าหมายสำหรับการซ่อมบำรุงเท่ากับ 3.00 การซ่อมบำรุงแบบเสริมผิวทางจะมีค่าใช้จ่ายตลอดอายุการใช้งานต่ำกว่าการซ่อมบำรุงแบบบูรณะโครงสร้างชั้นทางในกรณีที่ช่วงปริมาณเพลามาตรฐานสะสม (NE4) น้อยกว่า 2.10 ล้านเพลาต่อช่องจราจร ส่วนสายทางที่กำหนดนโยบายค่า IRI เป้าหมายเท่ากับ 3.50 การซ่อมบำรุงแบบเสริมผิวทางจะมีค่าใช้จ่ายตลอดอายุการใช้งานต่ำกว่าการบูรณะโครงสร้างชั้นทางในกรณีที่มีปริมาณเพลามาตรฐานสะสมน้อยกว่า 1.90 ล้านเพลาต่อช่องจราจร ทั้งนี้เนื่องจากสายทางที่มีความถี่ในการเสริมผิวทางมากกว่า จะสามารถชะลอการเสื่อมสภาพของโครงสร้างชั้นทางเนื่องจากปัจจัยในเรื่องของความหนาชั้นผิวทางแอสฟัลต์