การใช้แบคทีเรียเป็นโพรไบโอติกเสริมในอาหารกุ้ง

Abstract

ได้แยกแบคทีเรียจากตัวอย่างกุ้งกุลาดำบริเวณทางเดินอาหารและน้ำจากบ่อเลี้ยงกุ้ง สามารถนับจำนวนแบคทีเรียทั้งหมดในทางเดินอาหารกุ้งได้ 1.2x10 6-3.4x10 7 cfu/gm และในน้ำมีจำนวนแบคทีเรียทั้งหมด 1.0x10 4-4.4x10 5 cfu/ml แบคทีเรียประจำถิ่นในทางเดินอาหารของกุ้งที่แยกได้จัดอยู่ในสกุล Bacillus sp., Vibrio sp., Aeromonas sp. Pseudomonas sp., Klebsiella sp. และ Staphylococcus sp. จากแบคทีเรียที่แยกได้ทั้งหมดสามารถคัดเลือกสายพันธุ์ที่สามารถยับยั้งเชื้อทดสอบบางสายพันธุ์ที่ก่อโรคในคนคือ Bacillus cereus, Bacillus subtilis, Bacillus megaterium, Listeria monocytogenes, Staphylococcus aureus และ Escherichiacoli และก่อโรคในกุ้งคือ Pseudomonas aeruginosa, Aeromonas hydrophila, Vibrio alginolyticus, Vibrio anguillarum, Vibrio harveyi, Vibrio parahaemolyticus และ Vibrio cholera ได้ 1 สายพันธุ์คือ Bacillus S11 ซึ่งสามารถสร้างสารต่อต้านจุลชีพได้ดีในช่วงการเจริญในระยะ late log phase และ stationary phase เมื่อนำ Bacillus S11 มาตรวจสอบสมบัติ รูปร่าง ลักษณะและสมบัติทางชีวเคมีสามารถจำแนกได้ว่า Bacillus S11 เป็น Bacillus mycoides เมื่อนำ Bacillus S11 ที่มีสมบัติเป็นโพรไบโอติกมาผสมในอาหารกุ้งกุลาดำและเพาะเลี้ยงกุ้งกุลาดำในระบบน้ำหมุนเวียนแบบปิดเป็นเวลา 100 วัน พบว่ากุ้งกุลาดำที่ได้รับอาหารที่ผสม Bacillus S11 จะมีการเจริญเติบโตและมีอัตราการรอดมากกว่ากุ้งกุลาดำที่ไม่ได้รับอาหารที่ผสม Bacillus S11 อย่างมีนัยสำคัญ (p<0.05) กุ้งกุลาดำในกลุ่ม Control มีอัตราการเจริญเติบโตโดยวัดน้ำหนักได้เท่ากับ 0.73 กรัมต่อ 21 วัน มีอัตราการรอด 15.8% ส่วนในกลุ่มที่เลี้ยงด้วยอาหารผสม Bacillus S11 ในรูปแบบ Fresh cells, Fresh cells in NSS และ Lyophilized cells มีอัตราการเจริญเติบโตโดยวัดน้ำหนักได้เท่ากับ 1.29, 1.17 และ 1.16 กรัมต่อ 21 วัน และมีอัตราการรอด 38.3, 31.6 และ 30.0% ตามลำดับ หลังจากนำมาทดสอบความต้านทานต่อการเหนี่ยวนำให้เกิดโรคจาก Vibrio harveyi เป็นเวลา 10 วัน พบว่ากุ้งกุลาดำที่ได้รับอาหารที่ผสม Bacillus S11 มีอัตราการรอด 100% ส่วนกลุ่มที่ไม่ได้รับอาหารที่ผสม Bacillus S11 มีอัตราการรอด 26% เมื่อทดสอบทางสถิติโดยใช้ Duncan's multiple range test พบว่ามีระดับความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญ 0.05