ฤทธิ์ทางชีวภาพของเพปไทด์ต้านจุลชีพ ALFSp1 และ arasin-likeSp ต่อแบคทีเรียก่อโรคในอาหาร

Abstract

เพปไทด์ต้านจุลชีพ (antimicrobial peptide; AMPs) เป็นโมเลกุลที่มีความสำคัญและเป็นส่วนหนึ่งในระบบภูมิคุ้มกันแบบที่มีมาแต่กำเนิด ซึ่งเป็นกลไกการป้องกันตัวเองจากการบุกรุกของจุลชีพแปลกปลอม เพปไทด์ต้านจุลชีพสามารถพบได้ในสิ่งมีชีวิตทุกชนิด ในงานวิจัยนี้ศึกษาฤทธิ์ทางชีวภาพของเพปไทด์ต้านจุลชีพ 4 ชนิด ได้แก่ antilipopolyscacharide factor (ALFSp1) และ arasin-likeSp จากปูทะเล ไนซินจากเชื้อเชื้อ Lactococcus lactis และไลโซไซม์จากไข่ขาวของไข่ไก่ ต่อเชื้อแบคทีเรียที่ก่อโรคในอาหารและเชื้อก่อโรคในสัตว์น้ำกลุ่มครัสเตเชียน ผลที่ได้พบว่าเพปไทด์สังเคราะห์ของ ALFSp1 มีฤทธิ์ต้านเชื้อ A. viridans M. luteus B. subtilis V. harveyi และ V. parahaemolyticus โดยมีค่า Minimal Bactericidal Concentration (MBC) ระหว่าง 0.39-50 µM ส่วนเพปไทด์สังเคราะห์ของ arasin-likeSp มีฤทธิ์ต้านเชื้อ A. viridans M. luteus B. subtilis V. harveyi V. parahaemolyticus และ V. anguillarum โดยมีค่า MBC ระหว่าง 3.12-50 µM และจากผลที่ได้พบว่า ALFSp1 และ arasin-likeSp มีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อจุลินทรีย์ก่อโรคทางอาหาร V. parahaemolyticus ได้ดี ดังนั้นจึงเลือก V. parahaemolyticus ซึ่งเป็นเชื้อก่อโรคในอาหารสำหรับใช้ในการทดสอบขั้นต่อไป จากการศึกษาฤทธิ์ของไนซินและไลโซไซม์ต่อเชื้อ V. parahaemolyticus พบว่าไม่สามารถยับยั้งการเจริญของ V. parahaemolyticus ได้ จากการศึกษาการใช้ ALFSp1 และ arasin-likeSp ร่วมกัน พบว่ามีการเสริมฤทธิ์กันในการต้านเชื้อ V. parahaemolyticus เมื่อศึกษาการเติม ALFSp1 และ arasin-likeSp ลงในแผ่นฟิล์มไคโตซานและทดสอบฤทธิ์การยับยั้งการเจริญของ V. parahaemolyticus พบว่าฟิล์มไคโตซานที่เติม ALFSp1 และ arasin-likeSp ไม่สามารถยับยั้งการเจริญของ V. parahaemolyticus อย่างไรก็ตามเมื่อเติมสารละลายของ ALFSp1 และ arasin-likeSp ที่ความเข้มข้น 10 MBC ลงบนชิ้นเนื้อกุ้งกุลาดำตัดแต่ง และเก็บรักษาที่อุณหภูมิ 4 OC เป็นเวลา 24 ชั่วโมง พบว่าสามารถชะลอการเจริญของเชื้อแบคทีเรียในชิ้นเนื้อกุ้งกุลาดำตัดแต่งเมื่อเทียบกับเนื้อกุ้งที่ไม่ได้รับเพปไทด์ต้านจุลชีพ ALFSp1 และ arasin-likeSp