การวิเคราะห์เชิงโมเดลความเข้าใจของนักเรียนในวิชาฟิสิกส์: กรณีศึกษาในไฟฟ้าสถิต

Abstract

แต่เดิมนั้น วิธีการประเมินผล (Assessment Method) มักถูกใช้เพื่อวิเคราะห์คำตอบที่ถูกต้องของผู้เรียนเท่านั้น โดยไม่สนใจคำตอบที่ผิดพลาด ต่อมา L. Bao ได้นำเสนอการวิเคราะห์โมเดล (Model Analysis) ซึ่งเป็นวิธีการประเมินผลที่สร้างขึ้นเพื่อวิเคราะห์คำตอบที่ผิดพลาดของผู้เรียน ในวิทยานิพนธ์ฉบับนี้ เป็นการศึกษาการวิเคราะห์โมเดล โดยกำหนดประเด็นการศึกษา 3 ประเด็น ประเด็นแรก คือ การเปรียบเทียบระหว่างข้อสนเทศ (Information) ที่ได้จากการวิเคราะห์โมเดลกับข้อสนเทศที่ได้จากการวิเคราะห์คะแนน (Score – Base Analysis) และข้อสนเทศที่ได้จากสัดส่วนเพิ่มบรรทัดฐาน (Normalized Gain) โดยได้ข้อสรุปว่า การวิเคราะห์โมเดลสามารถให้ข้อสนเทศได้มากกว่าการวิเคราะห์คะแนนและสัดส่วนเพิ่มบรรทัดฐาน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ข้อสนเทศเกี่ยวกับความรู้ที่ผิดพลาดและข้อสนเทศเกี่ยวกับพัฒนาการของผู้เรียน ประเด็นถัดมา คือ ศึกษาแนวคิดฟิสิกส์ที่นำมาประยุกต์ใช้ในการวิเคราะห์โมเดล ได้ข้อสรุปว่า การวิเคราะห์โมเดลมีหลักการแสดงสถานะและวัดสถานะของผู้เรียน ในลักษณะเดียวกับหลักการแสดงสถานะและวัดสถานะของอนุภาคในทฤษฎีควอนตัม ประเด็นสุดท้าย คือ ศึกษาการประเมินผลการเรียนของกลุ่มตัวอย่างด้วยการวิเคราะห์โมเดล โดยแบ่งเป็น 2 ส่วน ส่วนแรก เปรียบเทียบข้อสนเทศที่ได้จากการใช้การวิเคราะห์โมเดลในกลุ่มผู้เรียนชั้นปีที่ 1 คณะวิทยาศาสตร์ ระหว่างนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยกับนักศึกษามหาวิทยาลัยมหิดล ได้ข้อสรุปว่า ผู้เรียนทั้ง 2 สถาบันมีพื้นฐานความรู้และพัฒนาการใกล้เคียงกัน โดยไม่ขึ้นกับวิธีการสอน ส่วนที่ 2 เปรียบเทียบข้อสนเทศที่ได้จากการใช้การวิเคราะห์โมเดลในกลุ่มนิสิตชั้นปีที่ 1 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ระหว่างนิสิตคณะวิทยาศาสตร์ คณะครุศาสตร์ และคณะวิศวกรรมศาสตร์ นานาชาติ จำนวน 5 กลุ่ม ได้ข้อสรุปว่า นิสิตคณะวิศวกรรมศาสตร์ นานาชาติ มีพัฒนาการสูงกว่านิสิตกลุ่มอื่นๆ ทั้งนี้ มีข้อจำกัดบางประการที่อาจจะส่งผลต่อความน่าเชื่อถือของผลการวิเคราะห์โมเดลในกลุ่มตัวอย่าง กล่าวคือ แต่ละหัวข้อมีจำนวนคำถามน้อย และบางกรณี ข้อสนเทศที่ได้จากสถานะโมเดลปฐมภูมิ (Primary Model State) ครอบคลุมจำนวนผู้เรียนน้อยกว่า ร้อยละ 60 จากผู้เรียนทั้งหมดในกลุ่ม