การกำหนดความผิดทางอาญาเพื่อคุ้มครองสาธารณสถานและสถานที่สำคัญ

Abstract

การบุกรุกเป็นความผิดที่กำหนดขึ้นจากการกระทำที่ไม่เหมาะสมในสังคม ความผิดฐานบุกรุกที่มีการบัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายอาญามีเจตนารมณ์เพื่อคุ้มครองสิทธิการครอบครองของเอกชน จึงทำให้ไม่ครอบคลุมต่อการกระทำความผิดบางลักษณะ เช่น การเข้าไปในที่สาธารณสถานโดยมิชอบด้วยกฎหมาย หรือไม่ยอมออกจากที่สาธารณสถานเมื่อมีคำบอกกล่าวจากผู้ดูแลให้ออกไปจากสถานที่นั้น ซึ่งเมื่อพิจารณาผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการกระทำความผิดในที่สาธารณสถานย่อมก่อให้เกิดความเสียหายต่อผลประโยชน์ของสาธารณะในหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็นผลกระทบในมิติด้านความมั่นคง ในมิติด้านความสงบเรียบร้อยของประชาชน ในมิติด้านเศรษฐกิจ ตลอดจนในมิติด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ซึ่งล้วนแต่เป็นการก่อให้เกิดความเสียหายต่อสังคมเป็นจำนวนมาก แต่อย่างไรก็ดี การนำความผิดตามประมวลกฎหมายอาญาเรื่องการบุกรุกมาใช้บังคับกับที่สาธารณสถานอาจก่อให้เกิดความขัดแย้งกันระหว่างแนวคิดทางกฎหมายระหว่าง การคุ้มครองประโยชน์ของสิทธิการครอบครองของเอกชน กับสิทธิของสาธารณชนในการใช้ที่สาธารณสถาน นอกจากนี้ อัตราโทษสำหรับการกระทำความผิดฐานบุกรุกยังอยู่ในระดับต่ำ กล่าวคือ เป็นโทษจำคุกระยะสั้น ซึ่งไม่เหมาะสมกับความเสียหายที่เกิดขึ้นกับที่สาธารณสถาน ทั้งยังไม่สามารถป้องปรามการกระทำความผิดในสังคมปัจจุบันที่มีลักษณะการกระทำแตกต่างไปจากความผิดฐานบุกรุกที่มีอยู่เดิม จากการศึกษาพบว่า ประเทศสหรัฐอเมริกา อังกฤษ โรมาเนีย และเยอรมนี มีการกำหนดความผิดเกี่ยวกับการคุ้มครองสาธารณสถาน และสถานที่สำคัญ โดยมีการกำหนดให้การเข้าไปในที่สาธารณสถานโดยมิชอบด้วยกฎหมาย หรือไม่ยอมออกจากที่สาธารณสถานเมื่อมีคำบอกกล่าวจากผู้ดูแลให้ออกไปเป็นความผิด เช่น ประเทศสหรัฐอเมริกามีการกำหนดความผิดเกี่ยวกับการบุกรุกที่สาธารณสถานที่สำคัญเป็นความผิดที่ต้องรับโทษมากกว่าการบุกรุกทั่วไป วิทยานิพนธ์ฉบับนี้จึงทำการศึกษา วิเคราะห์กฎหมายของประเทศดังกล่าว เพื่อเสนอแนวทางในการแก้ไขเพิ่มเติมฐานความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา อันจะทำให้เกิดความเหมาะสมกับความเสียหายที่เกิดขึ้นจากการกระทำความผิดในที่สาธารณสถาน ทั้งยังช่วยให้สามารถป้องปรามการกระทำความผิดที่มีลักษณะเปลี่ยนแปลงไปในสภาพสังคมปัจจุบันได้อีกด้วย