การประเมินความสูญเสียจากแผ่นดินไหวของอาคารคอนกรีตเสริมเหล็กในกรุงเทพมหานคร

Abstract

อาคารที่ก่อสร้างขึ้นในเขตกรุงเทพมหานครนั้น มีทั้งอาคารที่ออกแบบรับแรงแผ่นดินไหวและอาคารที่ไม่ได้ออกแบบรับแรงแผ่นดินไหว ทั้งนี้เพราะเริ่มมีกฎหมายบังคับเมื่อปี พ.ศ. 2550 ดังนั้นในงานวิจัยนี้ จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะทำการศึกษาเปรียบเทียบความเสียหายของอาคารสูง 4 ชั้นและ 10 ชั้นที่ออกแบบรับแรงแผ่นดินไหวที่มีโครงสร้างแบบโครงต้านแรงดัดแบบมีความเหนียวจำกัด และที่ไม่ได้ออกแบบรับแรงแผ่นดินไหวที่มีโครงสร้างแบบโครงต้านแรงดัดคอนกรีตเสริมเหล็กแบบธรรมดา โดยพิจารณาแรงกระทำของแผ่นดินไหวซึ่งมีระดับความรุนแรงของแผ่นดินไหวที่มีโอกาสเกิดเกิน 5% และ 20% ในรอบ 50 ปี โดยใช้วิธีการวิเคราะห์หาผลตอบสนองแบบพลศาสตร์ไม่เชิงเส้นด้วยโปรแกรม Perform-3D แล้วนำไปประเมินความเสียหายในรูปแบบของราคาค่าซ่อมแซมอาคารด้วยโปรแกรม PACT ผลการวิเคราะห์แสดงด้วยอัตราส่วนระหว่างมูลค่าความเสียหายของอาคารกับมูลค่าค่ารื้อย้ายอาคารแล้วสร้างใหม่ และอัตราส่วนระหว่างมูลค่าความเสียหายที่ประหยัดได้เมื่อออกแบบอาคารรับแผ่นดินไหว (Benefit, B) กับค่าก่อสร้างที่เพิ่มขึ้นสำหรับอาคารรับแรงแผ่นดินไหว (Cost, C) ผลการวิเคราะห์แสดงให้เห็นว่าค่าอัตราส่วนระหว่างมูลค่าความเสียหายของอาคารกับค่ารื้อย้ายอาคารแล้วสร้างใหม่ สำหรับอาคารที่ไม่ได้ออกแบบรับแรงแผ่นดินไหวมีค่ามากกว่าอาคารที่ออกแบบรับแรงแผ่นดินไหว โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อแผ่นดินไหวมีความความรุนแรงมากขึ้นค่าอัตราส่วนดังกล่าวของอาคารที่ไม่ได้ออกแบบรับแรงแผ่นดินไหวพบว่ามีค่ามากถึง 1.0 นั้นคืออาคารมีแนวโน้มที่จะเสียหายรุนแรงหรือใกล้วิบัติจนการซ่อมแซมอาคารไม่คุ้มค่า ส่วนผลการประเมินอัตราส่วน B/C พบว่าอาคารที่ออกแบบรับแรงแผ่นดินไหวจะเริ่มมีความคุ้มค่า หากเกิดแผ่นดินไหวที่มีความรุนแรงในระดับซึ่งมีโอกาสการเกิดซ้ำต่ำกว่า 5% ใน 50 ปีเท่านั้น