การเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลขององค์การมหาชน

Abstract

องค์การมหาชนเป็นหน่วยงานของรัฐรูปแบบหนึ่ง โดยเป็นหน่วยงานประเภทที่ไม่เป็นส่วนราชการหรือรัฐวิสาหกิจ ซึ่งจัดตั้งขึ้นมาเพื่อจัดทำบริการสาธารณะในรูปแบบที่แตกต่างไปจากเดิม โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อความคล่องตัวในการบริหารจัดการและความเป็นอิสระในการตัดสินใจของผู้บริหาร เนื่องจากสังคมและวัฒนธรรมที่เปลี่ยนแปลงไป ทั้งนี้ การจัดทำบริการสาธารณะขององค์การมหาชนนั้นสามารถที่จะแสวงหารายได้จากการประกอบกิจการได้ แต่จะต้องไม่แสวงหากำไรเป็นหลัก อย่างไรก็ตาม รายได้ที่เกิดขึ้นขององค์การมหาชนนั้นไม่ต้องเสียภาษีเงินได้นิติบุคคล เพราะองค์การมหาชนไม่ถือเป็นผู้มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้นิติบุคคล ตามมาตรา 39 แห่งประมวลรัษฎากร จึงเป็นเหตุให้องค์การมหาชนส่วนหนึ่งแสวงหารายได้เชิงพาณิชย์ที่ไม่เกี่ยวข้องกับวัตถุประสงค์ในการจัดตั้งองค์การมหาชน จึงก่อให้เกิดความไม่เป็นธรรมกับองค์กรธุรกิจภาคเอกชน และขัดกับหลักภาษีอากรที่ดี ตลอดทั้งยังเป็นเหตุให้องค์การมหาชนมุ่งที่จะแสวงหารายได้จากการดำเนินกิจการมากจนเกินไปจนขัดกับวัตถุประสงค์ของการจัดตั้งองค์การมหาชนที่มุ่งจัดทำบริการสาธารณะโดยไม่แสวงหากำไรเป็นหลัก วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาถึงปัญหาที่เกิดขึ้นจากการไม่จัดเก็บภาษีเงินได้นิติบุคคลขององค์การมหาชน โดยเปรียบเทียบกับการจัดเก็บภาษีเงินได้นิติบุคคลขององค์การมหาชนในประเทศฝรั่งเศสและ ประเทศสหรัฐอเมริกา พร้อมข้อเสนอแนะแนวทางแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น เพื่อให้การจัดเก็บภาษีเงินได้นิติบุคคลขององค์การมหาชนในประเทศไทยเป็นไปตามหลักภาษีอากรที่ดี และก่อให้เกิดความเป็นธรรมกับองค์กรธุรกิจภาคเอกชน