นวัตกรรมแนวทางการออกแบบสถาปัตยกรรมของอาคารประเภทโรงแรมและรีสอร์ทเพื่อลดความเสียหายจากภัยพิบัติสึนามิ กรณีศึกษา : พื้นที่เขาหลัก จังหวัดพังงา

Abstract

จากเหตุการณ์ธรณีพิบัติคลื่นยักษ์สึนามิเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2547 ได้ส่งผลกระทบต่ออาคารประเภทโรงแรมและรีสอร์ทในพื้นที่ริมชายฝั่งทะเล 6 จังหวัดเป็นอย่างมาก ในส่วนของพื้นที่เขาหลัก จ.พังงาซึ่งเป็นพื้นที่ที่ได้รับความเสียหายรุนแรงที่สุด ปัจจุบันอาคารโรงแรมและรีสอร์ทดังกล่าวในพื้นที่ได้ทำการปรับปรุงซ่อมแซมหรือสร้างใหม่ เพื่อเปิดใช้งานเป็นที่เรียบร้อยแล้ว หากแต่ผู้ประกอบการและผู้ออกแบบยังคงคำนึงถึงเรื่องความปลอดภัยในเรื่องธรณีพิบัติภัยสึนามิน้อยมาก ทั้งยังไม่มีแนวทางการออกแบบและวางผังในพื้นที่เสี่ยงภัยพิบัติสึนามิที่เป็นรูปธรรม งานวิจัยชิ้นนี้ดำเนินการโดยรวบรวมข้อมูลของอาคารสาธารณะประเภทรีสอร์ทและโรงแรมในเรื่องของลักษณะทางกายภาพและรูปแบบสถาปัตยกรรมในพื้นที่ศึกษา ร่วมกับการเก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์ผู้ที่เกี่ยวข้องทั้งเจ้าหน้าที่ท้องถิ่น สถาปนิกผู้ออกแบบในพื้นที่ และผู้ทรงคุณวุฒิ ประกอบกับการจำลองรูปแบบสถาปัตยกรรมที่เหมาะสมในพื้นที่เสี่ยงภัยพิบัติสึนามิ เพื่อใช้เป็นข้อมูลประกอบการอ้างอิงในการทำงานวิจัยนี้ ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับประเด็นเนื้อหาของกฎหมายในเรื่องของการกำหนดลักษณะทางกายภาพและรูปแบบสถาปัตยกรรมในพื้นที่ศึกษา ผลจากการศึกษาสรุปได้ว่า ปัญหาที่ผู้ประกอบการส่วนใหญ่ไม่ได้ปฎิบัติตามแนวทางการออกแบบและวางผังในพื้นที่เสี่ยงภัยพิบัติ เนื่องมาจาก 1. กฎกระทรวงที่บังคับใช้ในพื้นที่ ยังไม่ครอบคลุมตามแนวทางการออกแบบและวางผังในพื้นที่เสี่ยงภัยพิบัติ 2. เจ้าหน้าที่ท้องถิ่น สถาปนิกผู้ออกแบบ ประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ และผู้ประกอบการ ยังขาดความรู้ความเข้าใจในการออกแบบและวางผังในพื้นที่เสี่ยงภัยพิบัติ 3. การเพิ่มภาระค่าใช้จ่ายให้กับผู้ประกอบการ ในเรื่องต้นทุนค่าก่อสร้าง แนวทางการแก้ไขปัญหาในพื้นที่ คือ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรจัดให้มีการอบรมให้ความรู้และคำแนะนำแก่เจ้าหน้าที่ท้องถิ่น สถาปนิกผู้ออกแบบ ประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ และผู้ประกอบการ เกี่ยวกับลักษณะรูปแบบอาคารที่เหมาะสมในพื้นที่ รวมไปถึงแนวทางการออกแบบและวางผังในพื้นที่เสี่ยงภัย เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกันทั้งทางเจ้าหน้าที่รัฐและประชาชนในพื้นที่ต่อการใช้กฎหมายควบคุมการก่อสร้างอาคารในพื้นที่เสี่ยงภัย โดยการออก“กฎกระทรวงตามมาตรา 8(10) ” แห่งพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 ประกอบกับการออก“ข้อบัญญัติท้องถิ่น” อาศัยอำนาจตามมาตรา 10 แห่งพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 โดยราชการส่วนท้องถิ่นร่างข้อบัญญัติร่วมกับการรับฟังความคิดเห็นของประชาชนในท้องที่ เพื่อจะได้ทราบปัญหาและข้อจำกัดที่เกิดขึ้นในพื้นที่ ทั้งนี้ควรมีการศึกษาวิจัยเพิ่มเติมต่อเนื่องในพื้นที่อื่นต่อไป เพื่อหาแนวทางการปรับปรุงกฎหมายให้มีความเหมาะสมกับพื้นที่เสี่ยงภัย