โอกาสและข้อจำกัดในการนำเกณฑ์ ชุมชนน่าอยู่น่าสบายอย่างยั่งยืน (Eco village) มาใช้กับการพัฒนาโครงการที่อยู่อาศัยของการเคหะแห่งชาติ

Abstract

การเคหะแห่งชาติได้เล็งเห็นความสำคัญในเรื่องของการพัฒนาโครงการที่อยู่อาศัยที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม รวมถึงการยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้อยู่อาศัยในโครงการ จึงมีการพัฒนาเกณฑ์ชุมชนน่าอยู่น่าสบายอย่างยั่งยืน (Eco village) ขึ้นในปี 2556 เพื่อใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาโครงการที่อยู่อาศัยในอนาคต แต่ในปัจจุบัน ปี 2558 พบว่าทางการเคหะแห่งชาติยังไม่ได้มีการนำเกณฑ์มาใช้เป็นแนวความคิดหลักในการพัฒนาโครงการ เนื่องจากบางโครงการที่ถูกพัฒนาขึ้นนั้นมีการพัฒนาขึ้นก่อนที่เกณฑ์จะแล้วเสร็จ หรือบางโครงการเป็นการพัฒนาโครงการต่อจากโครงการเดิมที่ยังค้างอยู่ รวมถึงยังขาดการศึกษาในเรื่องของต้นทุนค่าก่อสร้างที่จะเพิ่มขึ้นจากการพัฒนาโครงการให้เป็นไปตามเกณฑ์ Eco village มากน้อยเพียงใด แล้วจะส่งผลกระทบต่อราคาขาย และความสามารถในการจ่ายของผู้อยู่อาศัยหรือไม่ จึงนำไปสู่วัตถุประสงค์ของการวิจัยคือ (1)การศึกษาองค์ประกอบของเกณฑ์ (2)การศึกษาการปรับรูปแบบทางกายภาพ และต้นทุนการก่อสร้างที่เพิ่มขึ้นจากการพัฒนาให้เป็นไปตามเกณฑ์ (3)การวิเคราะห์โอกาส และข้อจำกัดในการนำเกณฑ์มาใช้ และ(4)เสนอแนะแนวทางเพื่อใช้ในการปรับปรุงเกณฑ์ และวิธีการพัฒนาโครงการในอนาคต งานวิจัยชิ้นนี้ใช้วิธีการวิจัยจากโครงการกรณีศึกษาที่พัฒนาโดยการเคหะแห่งชาติเพื่อนำมาทดสอบกับเกณฑ์ Eco village โดยจะแบ่งประเภทโครงการออกเป็น โครงการบ้านเอื้ออาทร และโครงการหารายได้ ทั้งรูปแบบแนวราบ และแนวดิ่งทั้งหมดจำนวน 4 โครงการ หัวข้อที่นำมาประเมินกับโครงการกรณีศึกษาประกอบไปด้วย 3 หมวดได้แก่ (1)หมวดผังโครงการ และภูมิทัศน์ (2)หมวดการออกแบบอาคาร และ(3) หมวดงานระบบ ซึ่งผลการทดสอบกับโครงการกรณีศึกษาทั้งหมดพบว่า ไม่มีโครงการกรณีศึกษาใดที่ผ่านเกณฑ์การประเมิน จึงทำการศึกษาต่อโดยการจำลองการพัฒนาโครงการให้สามารถผ่านเกณฑ์ โดยใช้วิธีการคือการเพิ่มและเปลี่ยนวัสดุที่ใช้ในการก่อสร้างอันประกอบไปด้วย (1)การเพิ่มฉนวนกันความร้อน (2)การเปลี่ยนรูปแบบกระจก (3)การเพิ่มระบบปรับอากาศ (4)การเปลี่ยนหลอดไฟฟ้าภายในอาคาร และ(5)การเปลี่ยนระบบสุขภัณฑ์ เพียงเท่านี้ก็สามารถพัฒนาโครงการให้ผ่านเกณฑ์ Eco village ได้ แต่จะมีผลกระทบต่อต้นทุนค่าก่อสร้างที่สูงขึ้นประมาณ 1-6% ในการพัฒนาโครงการตามมา และส่งผลต่อราคาขายที่สูงขึ้น ซึ่งจากการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่าต้นทุนค่าก่อสร้างที่เพิ่มขึ้นนั้นไม่ส่งผลกระทบต่อราคาขายมากนัก และราคาขายที่เพิ่มขึ้นนั้นยังอยู่ในความสามารถในการจ่ายของผู้อยู่อาศัยได้ จากผลการวิจัยจะเห็นได้ว่าโอกาสที่จะนำเกณฑ์ Eco village มาใช้กับการพัฒนาโครงการที่อยู่อาศัยของการเคหะแห่งชาตินั้นมีโอกาสเป็นไปได้สูง จึงได้นำผลการวิจัยนี้มาใช้ในการสัมภาษณ์ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการพัฒนาโครงการการเคหะแห่งชาติ และได้ข้อเสนอแนะที่ว่าการที่จะพัฒนาโครงการให้เป็นไปตามเกณฑ์ได้นั้นจำเป็นที่จะต้องมีการปรับปรุงทั้งในด้าน(1)การปรับปรุงเกณฑ์ให้มีความทันสมัยเหมาะสมมากยิ่งขึ้น เช่น การปรับลดข้อกำหนดของเกณฑ์ให้สามารถปฏิบัติได้มากขึ้น ตามข้อจำกัดของการเคหะแห่งชาติ และ(2)การปรับปรุงในด้านรูปแบบวิธีการพัฒนาโครงการของการเคหะแห่งชาติ ให้สอดคล้องกับเกณฑ์ เช่น การสร้างข้อกำหนดเพื่อบังคับให้ใช้เกณฑ์ในการพัฒนาโครงการตั้งแต่เริ่มโครงการ รวมถึงข้อเสนอด้านนโยบายด้านที่อยู่อาศัยเพื่อให้ได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐในการพัฒนาโครงการให้เป็นไปตามเกณฑ์ต่อไปในอนาคต