แนวทางกำหนดรูปแบบในการกำหนดโทษสำหรับความผิดเกี่ยวกับชีวิตและร่างกาย

Abstract

วิทยานิพนธ์เล่มนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการใช้ดุลพินิจของผู้พิพากษาในการกำหนดโทษสำหรับความผิดเกี่ยวกับชีวิตและร่างกายของประเทศไทยตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน รวมถึงพัฒนาการและแนวคิดของรูปแบบการกำหนดโทษที่ปรากฏในต่างประเทศ เพื่อนำมาวิเคราะห์เปรียบเทียบและค้นหารูปแบบในการกำหนดโทษสำหรับความผิดเกี่ยวกับชีวิตและร่างกายที่มีความเหมาะสมสำหรับประเทศไทย จากการศึกษาพบว่า ประเทศไทยยังขาดการกำหนดหลักเกณฑ์และแนวทางที่ผู้พิพากษาใช้ดุลพินิจการกำหนดโทษ ปรากฏแต่เพียงการนำบัญชีอัตราโทษของศาลมาใช้ในทางปฏิบัติซึ่งเป็นหลักเกณฑ์เฉพาะในแต่ละศาล ประกอบกับความผิดเกี่ยวกับชีวิตและร่างกายมีขอบเขตของระวางโทษตามกฎหมายที่กว้างขวางและมีปัจจัยที่ต้องนำมาวิเคราะห์ในการกำหนดโทษอยู่หลายประการ ทำให้เกิดความยากลำบากในการกำหนดโทษให้ได้สัดส่วนกับการกระทำความผิดที่เกิดขึ้น เกิดความเป็นเอกภาพ และเป็นไปด้วยความโปร่งใส เมื่อศึกษารูปแบบการกำหนดโทษของต่างประเทศพบว่ามีการสร้างหลักเกณฑ์การใช้ดุลพินิจในเรื่องดังกล่าว โดยปรากฏอยู่ในหลายรูปแบบทั้งที่เป็นหลักเกณฑ์ทั่วไปในการกำหนดโทษของประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีและประเทศออสเตรเลีย : มลรัฐวิกตอเรีย ที่มีการกำหนดแนวนโยบายหรือหลักในการกำหนดโทษของผู้พิพากษาเอาไว้เป็นหลักทั่วไป และแนวทางในการกำหนดโทษของประเทศสหรัฐอเมริกาและประเทศอังกฤษที่ระบุเอาไว้อย่างชัดเจนว่าการกระทำความผิดในลักษณะดังกล่าวสมควรได้รับโทษเท่าใด ทำให้การกำหนดโทษมีหลักประกันในการสร้างความเป็นธรรม ได้สัดส่วนกับการกระทำความผิดที่เกิดขึ้น มีความเป็นเอกภาพ และเป็นไปด้วยความโปร่งใส ดังนั้น จึงมีข้อเสนอแนะว่าประเทศไทยควรมีการกำหนดรูปแบบในการใช้ดุลพินิจในการกำหนดโทษของผู้พิพากษาสำหรับความผิดเกี่ยวกับชีวิตและร่างกายให้มีหลักเกณฑ์ที่ชัดเจน โดยผสมผสานระหว่างแนวทางในการกำหนดโทษและหลักเกณฑ์ทั่วไปในการใช้ดุลพินิจมาปรับใช้กับประเทศไทยอย่างเหมาะสม เพื่อทำให้การกำหนดโทษของผู้พิพากษาสำหรับฐานความผิดดังกล่าวเป็นไปด้วยความเป็นธรรม ได้สัดส่วนกับการกระทำความผิด มีความเป็นเอกภาพ และเป็นไปด้วยความโปร่งใสมากยิ่งขึ้น