กระบวนการสื่อสารเรื่อง “จิตอาสา” ของมูลนิธิพุทธฉือจี้ไต้หวัน ในทัศนะของผู้นำทางสังคมไทย และการประยุกต์ใช้ในประเทศไทย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาพัฒนาการ, (2) กระบวนการสื่อสารเรื่อง “จิตอาสา” ของมูลนิธิพุทธฉือจี้ไต้หวัน ในทัศนะของผู้นำทางสังคมไทย, และ (3) ศึกษาบทบาทของผู้นำทางสังคมไทย ในการประยุกต์ใช้หลักคิดจิตอาสาของมูลนิธิพุทธฉือจี้ไต้หวันเพื่อการพัฒนาและสร้างสรรค์สังคม แนวทางในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ การวิจัยแบบผสมผสาน ด้วยเทคนิคการสัมภาษณ์เจาะลึก, การสังเกตการณ์ภาคสนามแบบมีส่วนร่วมทั้งในประเทศไทยและไต้หวัน, และการวิเคราะห์ข้อมูลเอกสารและเอกสารอิเลคโทรนิคที่เกี่ยวข้อง ผลการวิจัย พบว่า 1. พัฒนาการการสื่อสาร “จิตอาสา” ของมูลนิธิพุทธฉือจี้ แบ่งเป็น 6 ช่วง: ช่วงที่ 1 จากผู้นำสู่ผู้ตามยุคแรก, ช่วงที่ 2 จากอาสาสมัครสู่ผู้เดือดร้อนในไต้หวัน, ช่วงที่ 3 จากเครือข่ายกัลยาณมิตรในไต้หวันสู่สังคมโลก, ช่วงที่ 4 อาสาสมัครทั่วโลกกับการขยายและพัฒนาองค์กร, ช่วงที่ 5 วิถีฉือจี้ในประเทศไทย และช่วงที่ 6 จากผู้นำไทยสู่ภาคส่วนต่าง ๆ ในสังคม โดยใช้กลยุทธ์ในการสื่อสาร ที่สะท้อนการแสดงให้เห็นความจริงจัง-จริงใจ ในการช่วยเหลือสรรพสัตว์​ การทำจิตอาสาให้เป็นเรื่องใกล้ตัว การมีระบบอาสาสมัครที่ดีที่โปร่งใสอย่างเห็นได้ชัด และการกระตุ้นการมีส่วนร่วมของกับกลุ่มเป้าหมายในการทำกิจกรรมเพื่อสังคม 2. กระบวนการสื่อสาร “จิตอาสา” ของมูลนิธิพุทธฉือจี้ สะท้อนให้เห็นบทบาทของผู้ส่งสารในทุกระดับที่มุ่งเน้นการทำความดีให้เป็นที่ประจักษ์ และอธิบายได้ผ่านสารที่กินใจ เข้าถึงจิตสำนึกความเป็นมนุษย์ และเผยแพร่ผ่านช่องทางต่าง ๆ อาทิ การพูดปากต่อปาก การร่วมลงมือปฏิบัติด้วยกัน และการใช้สื่อร่วมสมัย เพื่อกระตุ้นให้เกิดความศรัทธาในกลุ่มอาสาสมัคร และให้เกิดผลงานเป็นรูปธรรม และประจักษ์ชัดในประเทศต่าง ๆ ทั่วโลก รวมทั้งประเทศไทย 3. บทบาทของผู้นำทางสังคมไทย ในการประยุกต์ใช้หลักคิดจิตอาสาของมูลนิธิพุทธฉือจี้ ปรากฎอยู่ในหลายวงการ ได้แก่ วงการการกุศล วงการการแพทย์พยาบาล วงการการศึกษา และวงการสื่อมวลชน โดยเน้นการทำความดีอย่างเป็นรูปธรรม เป็นที่ประจักษ์ และเป็นประโยชน์