การศึกษาเพื่อวางแผนพัฒนาเทศบาลตำบลอรัญญประเทศ จังหวัดสระแก้ว : กรณีศึกษาผลกระทบของชุมชนการค้าชายแดนไทย-กัมพูชา

Abstract

ชุมชนเมืองอรัญประเทศมีความได้เปรียบเชิงที่ตั้ง เนื่องจากเป็นประตูที่ติดต่อกับประเทศกัมพูชาโดยตรง เป็นศูนย์กลางธุรกิจการค้าชายแดนที่สำคัญทางภาคตะวันออกของประเทศไทย รัฐบาลมีนโยบายจะเปลี่ยนสนามรบเป็นตลาดการค้าและให้มีความมั่นคงด้านเศรษฐกิจในภูมิภาคนี้ โดยใช้ชายแดนอรัญประเทศเป็นประตูเข้าสู่ประเทศเพื่อนบ้านในแถบอินโดจีน หลังจากการเปิดพรมแดนเพื่อการค้ากับกัมพูชาบริเวณคลองลึก อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว ชุมชนเมืองอรัญประเทศได้ขยายตัวอย่างรวดเร็วออกสู่นอกเขตเทศบาลตำบล ในบริเวณพื้นที่ผังเมืองรวมเมืองอรัญประเทศ การศึกษาวิจัยชุมชนนี้จึงได้ศึกษาในขอบเขตผังเมืองรวมเมืองอรัญประเทศ ซึ่งมีพื้นที่ 31.6 ตางรางกิโลเมตร วัตถุประสงค์ของการศึกษาเพื่อศึกษาทางด้านกายภาพ เศรษฐกิจ สังคมและประชากรของชุมชนเมืองอรัญประเทศ ศึกษาบทบาทและภาวะการค้าในตลาดการค้าชายแดน ภาวะปัญหาและบทบาทของชุมชนที่มีผลกระทบจากชุมชนการค้าชายแดนไทย-กัมพูชาเพื่อเสนอแนะแนวทางในการวางแผนพัฒนาเทศบาลตำบลอรัญประเทศ ผลการวิจัยพบว่าตลาดการค้าชายแดนโรงเกลือ เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวจากทั่วทุกภาคของไทยมีกิจกรรมการซื้อขายสินค้าทั้งส่งและปลีก รวมทั้งเป็นแหล่งขายส่งสินค้าอุปโภค-บริโภค ไปยังประเทศในแถบอินโดจีน จากกิจกรรมของตลาดชายแดน เป็นผลทำให้ภาวะเศรษฐกิจของชุมชนเมืองอรัญประเทศ ดีขึ้นด้วยมีการพัฒนาและขยายตัวในแนวราบอย่างรวดเร็วในพื้นที่ชุมชนเมืองอรัญประเทศ ทำให้เกิดปัญหาหลายประการได้แก่ การรุกล้ำที่สาธารณะ สภาพที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อมเสื่อมโทรม ปัญหามลภาวะ ขาดโครงข่ายระบบคมนาคมสายรองที่จะเชื่อมกับถนนสายหลักขาดแคลนการบริการด้านสาธารณูปโภคสาธารณูปการและสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ การวิจัยนี้จึงได้เสนอแนะแนวทางและมาตรการในการพัฒนา สำหรับพื้นที่ชุมชนเมืองอรัญประเทศ ได้แก่ ให้มีการจัดกลไกเพื่อการพัฒนาที่ดินสาธารณประโยชน์ การพัฒนาระบบโครงสร้างพื้นฐาน โดยเสนอแนวถนนวงแหวนในบริเวณที่มีการขยายตัวด้านที่อยู่อาศัยและพาณิชยกรรม พัฒนาการคลังท้องถิ่นเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหาร พัฒนาด้านการค้าและบริการเพื่อให้เป็นศูนย์กลางสินค้าอุปโภคบริโภคของตลาดอินโดจีนพัฒนาด้านอุตสาหกรรมเพื่อการผลิตสำหรับส่งออก พัฒนาคุณภาพชีวิตเพื่อส่งเสริมการประกอบอาชีพและแหล่งงานด้านการค้าและอุตสาหกรรม พัฒนาด้านการท่องเที่ยวซึ่งเป็นแห่งใหม่ของประเทศ สำหรับพื้นที่ตลาดการค้าชายแดนโรงเกลือ ได้เสนอแนะให้เป็นศูนย์กลางตลาดการค้าชายแดน เป็นแหล่งท่องเที่ยวสำหรับนักท่องเที่ยวที่มีความประสงค์ซื้อสินค้าต่างประเทศในราคาถูก และเป็นแหล่งการค้าที่ก่อให้เกิดรายได้และเพิ่มอาชีพแก่ราษฎรในท้องถิ่น