การศึกษากระบวนการตัดสินใจรับความรู้ใหม่ ของชาวบ้านในการจัดตั้งโรงสีรวม การศึกษาเฉพาะกรณีอำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาความคิดในการจัดตั้งโรงสีรวม การเผยแพร่ความคิดการจัดตั้งโรงสีรวม และการตัดสินใจสมัครเป็นสมาชิกโรงสีรวม ของชาวบ้าน ซึ่งผู้วิจัยได้ศึกษาโรงสีรวม 3 แห่งในเขตอำเภอท่าตูม จ.สุรินทร์ คือ โรงสีข้าวกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต บ้านบัลลังก์ ต.ท่าตูม โรงสีรวมหนองบัวสามัคคี บ้านหนองกลาง ต.หนองบัว และโรงสีกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต บ้านม่วงมูล ตำบลหนองบัว ผลการวิจัยพบว่า 1. ผู้นำของทั้งสามหมู่บ้านเกิดความคิดริเริ่มที่จะจัดตั้งโรงสีรวม เพราะได้รับแรงกระตุ้นจากภายนอก คือ การได้ออกไปศึกษาดูงาน การสนับสนุนจาเจ้าหน้าที่ส่งเสริมและการเห็นผลสำเร็จของการจัดตั้งโรงสีรวมในหมู่บ้านใกล้เคียง 2. ผู้นำได้เผยแพร่ความคิดในการจัดตั้งโรงสีรวมไปยังกลุ่มผู้นำด้วยวิธีการประชุมและการปรึกษาหารือทั่วไป เมื่อกลุ่มผู้นำยอมรับแล้วก็ไปเผยแพร่ยังชาวบ้านด้วยวิธีการหลายอย่าง เช่น การพูดคุย การพบปะสนทนาตามบ้าน การแจ้งในที่ประชุม ตลอดจนถึงการจัดอภิปรายเพื่อประชาสัมพันธ์ที่บ้านหนองกลางมีการจัดเตรียมกระบวนการเผยแพร่อย่างเป็นระบบมากกว่าบ้านอื่นๆ สิ่งที่เอื้ออำนวยต่อการเผยแพร่อย่างมากคือการที่ "โรงสีรวม" เป็นนวกรรมที่สอดคล้องกับสภาพด้านต่างๆ ของชุมชน เช่น สมาชิกได้รับผลประโยชน์มากกว่าโรงสีของเอกชนและเป็นนวกรรมที่จำเป็นในชีวิตประจำวัน เป็นต้น 3. ลักษณะการตัดสินใจยอมรับการจัดตั้งโรงสีรวม เป็นการยอมรับแบบกลุ่ม เพราะนวกรรมนี้ต้องดำเนินการเป็นกลุ่ม ข้อบ่งชี้ของการยอมรับนวกรรม คือ การสมัครเป็นสมาชิกโรงสีซึ่งส่วนใหญ่ตัดสินใจสมัครทันทีที่ได้รับข่าวสารจากกลุ่มผู้นำ และเกือบทั้งหมดยืนยันการตัดสินใจด้วย การชำระค่าหุ้นเมื่อเรียกเก็บสาเหตุที่มีการตัดสินใจรับความรู้การจัดตั้งโรงสีรวม เพราะชาวบ้านเชื่อมั่นในการปฏิบัติงานของผู้นำ เห็นประโยชน์ของโรงสีที่จะมีเงินปันผลให้สมาชิก หรือเป็นกองทุนของหมู่บ้าน และจะเป็นกิจกรรมที่เสริมสร้างความสามัคคีขึ้นในชุมชน นอกจากนั้นจากการที่ชาวบ้านได้ร่วมทำกิจกรรมอื่นๆ สำเร็จมาในอดีต ความสัมพันธ์ทางเครือญาติที่ทำให้เกิดความเชื่อมั่นสามารถแก้ปัญหาได้เมื่อเกิดความยุ่งยาก และการสนับสนุนจากเจ้าหน้าที่ส่งเสริมล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ชาวบ้านมีความเชื่อมั่นในการตัดสินใจทั้งสิ้น