การวิเคราะห์แนวคิดและรูปแบบการจัดการศึกษาโดยครอบครัวในประเทศไทย

Abstract

วิเคราะห์แนวคิดและรูปแบบการจัดการศึกษาครอบครัวในประเทศไทย ตลอดจนการบริหารจัดการ ผลและปัญหาของกรณีศึกษา 5 ครอบครัว จากการเลือกแบบเจาะจง เก็บข้อมูลโดย การศึกษาเอกสาร สังเกตแบบมีส่วนร่วมและสัมภาษณ์แบบเจาะลึก ผลการวิจัยมีดังนี้ 1. แนวคิดที่เป็นปัจจัยหลักเป็นที่มาของการจัดการศึกษาคือ แนวคิดและความเชื่อที่ต่างไปจากการศึกษาในระบบโรงเรียน ความแตกต่างของบุคคล เด็กควรอยู่กับพ่อแม่ การศึกษาไม่ได้มีเฉพาะในโรงเรียน ตลอดจนไม่เห็นด้วยกับการจัดการศึกษาของโรงเรียน และปัจจัยด้านบริบทของครอบครัว ลูกมีปัญหาในโรงเรียน ประสบการณ์ในโรงเรียนของพ่อแม่ สังคมโรงเรียนไม่ปลอดภัย ครอบครัวมีความพร้อมทั้งฐานะเศรษฐกิจและความรู้ เป็นคนกล้าสวนกระแส มีความเห็นพ้องต้องกัน ส่วนปัจจัยรองคือ ความเสมอภาคทางการศึกษา และการสนับสนุนจากรัฐที่ทำให้จัดการศึกษาได้ถูกกฎหมาย สังคมยอมรับ เป็นทางเชื่อมต่อกับการศึกษาในระบบ และปัจจัยด้านกระแสการตื่นตัวที่พ่อแม่มีการแสวงหาความรู้ และการรวมเป็นเครือข่าย 2. รูปแบบการจัดการศึกษาพบว่า ครอบครัวที่ต้องการวุฒิการศึกษาจัดอย่างมีข้อตกลงร่วมกับโรงเรียน ครอบครัวที่จัดแบบครอบครัวเดี่ยวเนื่องจากลูกยังเล็กและมีความสนใจที่แตกต่าง ครอบครัวที่ใช้หลักสูตรจากต่างประเทศเคยมีประสบการณ์ในต่างประเทศ ครอบครัวที่จัดแบบกลุ่มต้องการสังคมเพื่อช่วยพัฒนา ครอบครัวที่จัดแบบรวมศูนย์จัดให้เด็กหลายคนและพ่อแม่ทำงานนอกบ้าน 3. ด้านการบริหารจัดการพบว่า เป็นการวางพื้นฐานการเรียนรู้เพื่อพัฒนาเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ บูรณาการหลักสูตรกับชีวิตประจำวันตามความสนใจของลูก เน้นการมีประสบการณ์ตรงและร่วมกิจกรรมกับครอบครัวอื่น การใช้สื่อของจริงตามธรรมชาติและการจัดสภาพแวดล้อม การประเมินผลหลากหลายตามสภาพจริง ผลการจัดการศึกษา สามารถพัฒนาตนเองตามธรรมชาติเต็มศักยภาพ ปัญหาที่เกิดขึ้น พ่อแม่ต้องใช้เวลามาก กลุ่มครอบครัวมีน้อย ข้อมูลด้านแหล่งเรียนรู้มีจำกัด