ผู้ร่วมในความผิดที่มิใช่ตัวการ ผู้ใช้ หรือผู้สนับสนุน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายที่จะศึกษาแนวคิดในทางกฎหมายเกี่ยวกับกรณีผู้ร่วมในความผิดที่มิใช่ตัวการ ผู้ใช้ หรือสนับสนุน (Necessary Participator) ในกฎหมายต่างประเทศ และตรวจสอบกฏหมายไทยว่ามีแนวความคิดในเรื่องนี้หรือไม่ จากการวิจัยพบว่า แนวคิดในทางตำรากฏหมายและแนวคำพิพากษาของศาลต่างประเทศรวมทั้งของประเทศไทย มีความเห็นสอดคล้องกันว่า บุคคลที่กฏหมายประสงค์จะให้ความคุ้มครอง ซึ่งเป็นเหยื่อของการกระทำความผิด ไม่อาจต้องรับผิดในฐานะเป็นตัวการ ผู้ใช้ หรือผู้สนับสนุนในการกระทำความผิดอาญาได้ แม้บุคคลนั้นๆ จะมีส่วนให้การช่วยเหลือ สนับสนุน ผุ้กระทำผิดก็ตาม ส่วนกรณีของบคคลซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการกระทำความผิด แม้จะมีแนวคิดที่ตรงกันในทางตำรากฎหมาย ทั้งในต่างประเทศและประเทศไทย ว่าบุคคลดังกล่าวไม่อาจต้องรับผิดเช่นกัน เพราะเป็นบุคคลที่มิได้เป็นเป้าหมายที่กฏหมายจะลงโทษ แต่ก็ยังมีความเห็นไม่ตรงกันในแนวคำพิพากษาของศาล ประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศอังกฤษโดยศาลอังกฤษถือว่า บุคคลดังกล่าวอาจต้องรับผิดในฐานะเป็นตัวการผู้ใช้ หรือผู้สนับสนุนได้ ถ้าหากเขารู้ข้อเท็จจริง (if he knew the facts) สำหรับประเทศไทย ได้มีแนวคำพิพากษาตัดสินเป็น 2 แนวทางด้วยกัน คือ 1. กรณีที่ได้มีการบัญญัติกฎหมายกำหนดความผิดไว้เป็นการเฉพาะสำหรับการกระทำของบุคคลดังกล่าวแล้ว บุคคลนั้นๆ ก็ไม่ต้องรับผิดในฐานะเจ้าพนักงาน (มาตรา 144) ความผิดฐานทำแท้ง (มาตรา 301) 2. กรณีที่ไม่มีการบัญญัติกฎหมายกำหนดความผิดสำหรับบุคคลดังกล่าว ศาลฎีกาของไทยได้ถือแนวทางการตัดสินเช่นเดียวกับศาลอังกฤษ โดยคำนึงถึงการรู้ข้อเท็จจริงของผู้กระทำผิดเป็นเกณฑ์ตัดสิน ซึ่งมีเพียงกรณีเดียวคือ ความผิดฐานโกงเจ้าหนี้ (มาตรา 350)