การรอการลงโทษและการรอการกำหนดโทษปรับ

Abstract

โทษปรับเป็นโทษอาญามาตั้งแต่สมัยโบราณ และได้มีการพัฒนามาถึงปัจจุบัน กฎหมายอาญาของทุกประเทศมีโทษปรับเพื่อเป็นโทษสถานเบาในความผิดเล็กน้อย ซึ่งผู้กระทำผิดไม่สมควรรับโทษหรือฉะนั้นก็ใช้ควบคู่กับโทษจำคุกในกรณีที่ต้องการให้โทษจำคุกหนักขึ้น แม้โทษปรับจะเป็นโทษสถานเบาแต่ก็อาจส่งผลกระทบได้หลายประการโดยเฉพาะการกำหนดจำนวนค่าปรับสูงและใช้พร่ำเพรื่อจนผู้ต้องโทษอาจชำระค่าปรับไม่ได้จนในที่สุดต้องเปลี่ยนไปรับโทษจำคุกหรือกักขังแทนอันเป็นการผิดวัตถุประสงค์ของการลงโทษปรับ หลายประเทศจึงได้พัฒนาระบบโทษให้ดูเป็นธรรมและให้ใช้ได้ผลจริงจังขึ้น เช่นการใช้ระบบปรับตามวัน ระบบโทษปรับเป็นหน่วย รวมตลอดถึงการรอลงโทษและรอการกำหนดโทษปรับและผู้ต้องโทษปรับอาจขอผ่อนชำระได้ การวิจัยพบว่าโทษปรับตามประมวลกฎหมายอาญาของไทยยังไม่เหมาะสมและก่อให้เกิดความเป็นธรรมโดยเสมอภาคกันเพราะใช้ระบบกำหนดโทษปรับตายตัวมาตั้งแต่ ร.ศ.127 ผู้วิจัยจึงเสนอแนะให้แก้ไขประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 56 ให้ศาลมีอำนาจสั่งรอการลงโทษหรือรอการกำหนดโทษปรับได้ในกรณีที่ศาลจะลงโทษปรับไม่เกินสี่หมื่นบาท โดยให้ศาลใช้วิธีการคุมประพฤติและการให้ผู้กระทำผิดไปทำงานบริการสังคมหรือบริการสาธารณประโยชน์ โดยคิดคำนวณจำนวนชั่วโมงการทำงานจากอัตราค่าปรับที่ศาลได้รอการลงโทษหรือรอการกำหนดโทษปรับไว้ นอกจากนี้ควรแก้ไขกฎหมายให้มีการทุเลาการกักขังแทนค่าปรับได้ ฝ่ายผู้ต้องโทษปรับควรมีสิทธิ์ร้องขอผ่อนชำระค่าปรับและเห็นว่าควรจะมีการศึกษาวิจัยในเรื่องการนำระบบการปรับตามวันมาใช้ในประเทศไทยต่อไป