ระบบสนับสนุนการตัดสินใจเลือกวิธีการทางสถิติ ในด้านการวางแผนการทดลองและการวิเคราะห์ความแปรปรวน

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้ มีจุดประสงค์เพื่อพัฒนาระบบสนับสนุนการตัดสินใจเลือกวิธีการทางสถิติ โดยจัดแบ่งระบบตามกลุ่มผู้ใช้ออกเป็น 2 ระดับ คือ ระดับที่ 1 สำหรับกลุ่มผู้ใช้ที่มีวัตถุประสงค์ของงานวิจัยแล้ว แต่ยังไม่ได้กำหนดประเภทของการวิเคราะห์ทางสถิติ ในระดับนี้ใช้วัตถุประสงค์ของงานวิจัยในด้านต่างๆ เป็นเกณฑ์ในการนำผู้ใช้ระบบเลือกประเภทของการวิเคราะห์ทางสถิติ และจะแนะนำระบบสนับสนุนการตัดสินใจเลือกวิธีการทางสถิติในด้านต่างๆ ให้กับผู้ใช้ระบบต่อไป ระดับที่ 2 สำหรับกลุ่มผู้ใช้ที่กำหนดประเภทของการวิเคราะห์ทางสถิติแล้ว แต่ยังไม่ได้กำหนดวิธีการทางสถิติ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้เน้นเฉพาะวิธีการทางสถิติในด้านการวางแผนการทดลองและการวิเคราะห์ความแปรปรวน ซึ่งประกอบด้วย 4 หัวข้อ คือ ขั้นตอนการทดลอง การวางแผนการทดลอง การวิเคราะห์ความแปรปรวน การเปรียบเทียบค่าเฉลี่ย โดยใช้แนวคิดเงื่อนไข และทฤษฎีบทต่างๆ เป็นหลักเกณฑ์ในการกำหนดทางเลือกวิธีการทางสถิติ ในการพัฒนาระบบได้ใช้รูปแบบการนำเสนอในลักษณะแสดงข้อความให้ปรากฏบนจอภาพ โดยออกแบบและจัดเตรียมข้อความเนื้อหาในแต่ละจอภาพให้ดำเนินไปอย่างต่อเนื่องและใช้ข้อความคำถามในการนำผู้ใช้ระบบลงไปสู่ทางเลือกวิธีการทางสถิติ และเขียนโปรแกรมการทำงานของระบบด้วยเทอร์โบปาสคาล รุ่น 5.5 ผลของการพัฒนาระบบคือ ระบบจะช่วยตัดสินใจเลือกวิธีการทางสถิติโดยใช้หลักเกณฑ์ของวิธีการทางสถิติและข้อกำหนดของผู้ใช้ นอกจากการเสนอวิธีการทางสถิติที่เหมาะสมกับงานวิจัยแล้ว ยังได้เสนอเนื้อหารายละเอียดของแต่ละวิธีการคือ ข้อดีและข้อเสีย เงื่อนไขต่างๆ การสุ่มทรีตเมนต์ ตัวอย่างการจัดหน่วยทดลอง และตัวอย่างลักษณะข้อมูล ระบบที่พัฒนาขึ้นนี้ สามารถใช้ได้กับเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์ที่ใช้จอภาพโมโนโครมสีเขียว และเป็นระบบที่ไม่มุ่งเน้นในส่วนของการวิเคราะห์ข้อมูล จึงไม่ใช่ระบบที่พัฒนาขึ้นมาเพื่อแสดงผลการวิเคราะห์ข้อมูลเช่นเดียวกับโปรแกรมสำเร็จรูปอื่นๆ แต่มุ่งที่จะช่วยตัดสินใจเลือกวิธีการทางสถิติให้เหมาะสมกับงานวิจัย ซึ่งเป็นลักษณะที่แตกต่างจากโปรแกรมสำเร็จรูปอื่น ระบบนี้จะเป็นประโยชน์ต่อกลุ่มผู้ใช้โดย กลุ่มผู้ใช้ที่มีความรู้ทางสถิติน้อย จะได้รับประโยชน์ในการเลือกใช้วิธีการสถิติ แต่อาจจะต้องทำการศึกษาในวิธีการนั้นเพิ่มเติม ส่วนกลุ่มผู้ใช้ที่มีความรู้ทางสถิติอยู่แล้วจะได้ประโยชน์ในการใช้ระบบเป็นเครื่องมือ เพื่อย้ำให้เกิดความมั่นใจถึงแนวความคิดในการเลือกใช้วิธีการทางสถิติที่ได้คาดการณ์ไว้