ฤทธิ์การหดเกร็งของกล้ามเนื้อเรียบของสารแอนซิสโตรเทคโตรีน

Abstract

Ancistrotectorine เป็นอัลคาลอยด์ในกลุ่มของ naphthalene-isoquinoline ชนิดใหม่ที่สกัดได้จากใบของต้นไม้ยาไทย ชื่อ "ค้อนหมาแดง" [Ancistrocladus tectorius (Lour.) Merr.)] โดยรองศาสตราจารย์ นิจศิริ เรืองรังษี และคณะ ในภาควิชาเภสัชเวท คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สารนี้เป็น 7, 3'-linked naphthalene-isoquinoline ชนิดที่ 2 ที่เคยพบในธรรมชาติ จากผลการทดลอง ancistrotectorine สามารถลดการหดเกร็งของลำไส้เล็กของกระต่ายและหนูตะเภาที่แยกออกจากสัตว์ทดลองทั้งที่เกิดขึ้นเองและที่เกิดจากการกระตุ้นด้วย acetylcholine, histamine, 5-hydroxytryptamine, barium chloride, potassium chloride และ calcium chloride Ancistrotectorine สามารถลดการหดเกร็งของมดลูกหนูขาวและหนูตะเภาที่แยกออกจาสัตว์ทดลองทั้งที่เกิดขึ้นเองและที่เกิดจากการกระตุ้นด้วย oxytocin และ 5-hydroxytryptamine นอกจากนี้ยังสามารถลดการหดเกร็งของลำไส้ในกระต่ายสลบที่เกิดจากการกระตุ้นด้วย carbachol และสามารถลดการเคลื่อนที่ของผงถ่านในลำไส้ของหนูถีบจักร การลดการหดเกร็งกล้ามเนื้อเรียบของ ancistrotectorine ไม่มีความจำเพาะเจาะจงและมีลักษณะเป็น dose dependent จากผลการทดสอบฤทธิ์เบื้องต้นของสาร ancistrotectorine ดังกล่าว อาจสรุปได้ว่า ancistrotectorine ควรจะออกฤทธิ์โดยตรงต่อขบวนการหดเกร็งของกล้ามเนื้อเรียบของลำไส้เล็กและกล้ามเนื้อมดลูก