การวิเคราะห์จุดมุ่งหมายของการประถมศึกษาของไทย

Abstract

วัตถุประสงค์ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ที่สำคัญ 3 ประการ คือ 1. เพื่อศึกษาเกี่ยวกับจุดมุ่งหมายของการประถมศึกษาของไทย ตั้งแต่ พ.ศ. 2475-2524 2. เพื่อวิเคราะห์ความสอดคล้องของการกำหนดจุดมุ่งหมายของการประถมศึกษาในเอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง คือ รัฐธรรมนูญ นโยบายทางการศึกษาของรัฐบาล แผนการศึกษา พระราชบัญญัติประถมศึกษาและในหลักสูตรประถมศึกษา 3. เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่เป็นพื้นฐานในการกำหนดจุดมุ่งหมายของการประถมศึกษา วิธีดำเนินการวิจัย การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงประวัติศาสตร์ โดยศึกษาข้อมูลจากเอกสารและการสัมภาษณ์ นำมาวิเคราะห์ เปรียบเทียบและนำผลการวิจัยมาเรียบเรียงแบบพรรณาวิเคราะห์เชิงประวัติศาสตร์ ผลการวิจัย 1. การประถมศึกษาเป็นการศึกษาขั้นมูลฐาน ซึ่งยังไม่มีการกำหนดจุดมุ่งหมายของคำนี้อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร คงมีแต่จุดมุ่งหมายของหลักสูตรประถมศึกษาและจุดมุ่งหมายของการศึกษาระดับนี้ในแผนการศึกษา โดยสรุปการประถมศึกษามีจุดมุ่งหมายเพื่อให้คนไทยอ่านออก เขียนได้ คิดเลขเป็น มีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง มีศีลธรรม มีความรู้ ความสามารถประกอบอาชีพได้และเป็นสมาชิกที่ดีของชุมชนและชาติ ตลอดจนมีคุณสมบัติอื่นๆ ที่เหมาะสมแก่การเป็นพลเมืองดี 2. จุดมุ่งหมายของการประถมศึกษาที่กำหนดไว้ในเอกสารต่างๆ โดยทั่วไปมีความสอดคล้องกันในเรื่องการมีสุขภาพสมบูรณ์ แข็งแรง มีศีลธรรม แต่ไม่สอดคล้องกันในเรื่องการประกอบอาชีพ การมีปัญหาความรู้และจุดมุ่งหมายเพื่อการเป็นสมาชิกที่ดีของชุมชนและชาติ ซึ่งมักกำหนดไว้หลากหลาย ขาดเอกลักษณ์ เอกสารที่แสดงให้เห็นจุดมุ่งหมายของการประถมศึกษาอย่างเด่นชัดคือ หลักสูตรประถมศึกษา เอกสารอื่นๆ คงกำหนดไว้เป็นจุดมุ่งหมายรวม ไม่ชี้บ่งระดับ โดยทั่วไปรัฐบาลที่บริหารประเทศกำหนดจุดมุ่งหมายและนโยบายของการประถมศึกษาไว้น้อย กระจัดกระจายและขาดการรับช่วงทางความคิดและไม่มีการสืบทอดนโยบายทางการประถมศึกษา ไม่สอดคล้องกับเอกสารอื่นๆ จุดมุ่งหมายของการประถมศึกษาจึงมีแนวโน้มของการเพิ่มปริมาณคุณสมบัติมากขึ้นเป็นลำดับ จนไม่สามารถสรุปภาพรวมได้ว่าคนไทยที่เหมาะสมกับประเทศชาตินั้นมีคุณลักษณะอย่างไร 3. การกำหนดจุดมุ่งหมายของการประถมศึกษาของไทยส่วนใหญ่มีพื้นฐานมาจากสภาพแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา ได้แก่ สภาพสังคม เศรษฐกิจ การเมือง วัฒนธรรม ทรัพยากรและประชากร นอกจากนั้นยังขึ้นกับข้อมูลที่ได้จากนักวิชาการ แนวคิดจากต่างประเทศและความก้าวหน้าทางวิทยาการและเทคโนโลยี