สารเคมีทางการเกษตรที่มีผลต่อคุณภาพน้ำใต้ดินบริเวณจังหวัดชัยนาท

Abstract

การศึกษาผลของการใช้สารเคมีทางการเกษตรต่อคุณภาพน้ำใต้ดินด้วยวิธีติดตามและตรวจสอบคุณภาพน้ำทางเคมีและทางกายภาพทั้งในบ่อตื้น และ/หรือบ่อบาดาลบริเวณจังหวัดชัยนาท ตามฤดูกาลตลอดระยะเวลา 1 ปี โดยการเก็บตัวอย่างในพื้นที่ทำนา ตำบลนางลือ อำเภอเมือง และในพื้นที่ทำไร่มันสำปะหลัง ตำบลหนองแซง อำเภอหันคา เพื่อเปรียบเทียบคุณภาพน้ำทั้งสองบริเวณในฤดูฝน (กันยายน 2530) ฤดูหนาว (มกราคม 2531) และฤดูร้อน (พฤษภาคม 2531) ผลการวิเคราะห์คุณภาพน้ำ ปรากฏว่า ในพื้นที่ทำไร่ซึ่งมีการใช้ปุ๋ยเคมีและยาปราบศัตรูพืชน้อย แต่ตรวจพบปริมาณไนเตรตสูงกว่าในพื้นที่ทำนาซึ่งมีการใช้ปุ๋ยและยาปราบศัตรูพืชในปริมาณมาก และยังตรวจพบปริมาณยาปราบศัตรูพืช คือ อัลดริลและดีล ดรินในปริมาณยา 0.01 - 0.14 ไมโครกรัมต่อลิตร และ 0.03 - 0.16 ไมโครกรัมต่อลิตร ตามลำดับ นอกจากนี้ยังพบปริมาณไนโตรต์มีค่าสูงเกินเกณฑ์อนุโลมสูงสุดของมาตรฐานน้ำบาดาลเพื่อการบริโภคของกระทรวงอุตสาหกรรม (0.1 มิลลิกรัมต่อลิตร) ในสถานที่ 3 และ 4 ด้วย ส่วนในพื้นที่ทำนาตรวจพบไนเตรต ไนไตรต์ ในปริมาณต่ำและไม่พบยาปราบศัตรูพืชกลุ่มใดเลยทั้ง 3 ฤดู และการวิเคราะห์ทางสถิติพบว่า ความแตกต่างของคุณภาพน้ำของทั้งสองบริเวณในแต่ละฤดูกาลไม่มีนัยสำคัญ จากการศึกษานี้อาจกล่าวได้ว่า ในพื้นที่ที่ทำการศึกษานี้ การปนเปื้อนของปุ๋ยเคมีและยาปราบศัตรูพืชในน้ำใต้ดิน ไม่ได้ขึ้นอยู่กับฤดูกาลหรือปริมาณและความถี่ของการใช้สารเคมีทางการเกษตร